۱ عیسی در یک روز سَبَت از میان کِشتزارهای گندم می گذشت. شاگردان او خوشه های گندم را می چیدند و در کف دستهای خود پاک کرده، دانه های گندم را می خوردند. ۲بعضی از فریسیان گفتند: «چرا شما کاری را که شریعت در روز سَبَت اجازه نمی دهد، انجام می دهید؟» ۳ عیسی به آنها جواب داد: «مگر نخوانده اید که داوود وقتی خود و یارانش گرسنه بودند، چه کرد؟ ۴ او به خیمۀ خدا وارد شد و نان تقدیم شده برای خداوند را برداشته خورد و به یاران خود نیز داد. در حالی که خوردن آن نان بر اساس شریعت برای هیچ کس جز کاهنان جایز نبود.» ۵عیسی در آخر گفت: «من، پسر انسان، صاحب اختیار روز سَبَت هستم.»
۶عیسی باز هم در روز سَبَت به کنیسه رفته و درس می داد. در آنجا مردی قرار داشت که دست راستش فلج بود. ۷عده یی از علمای شریعت و فریسیان می خواستند دلیلی پیدا کنند تا عیسی را متهم به کار بیجا نمایند، به این خاطر با دقت متوجه او بودند که ببینند آیا عیسی آن مرد را در روز سَبَت شِفا خواهد داد. ۸اما عیسی افکار آنها را می دانست و به مردی که دستش فلج شده بود، گفت: «برخیز و در برابر همه ایستاده شو.» آن مرد برخاست و در آنجا ایستاد. ۹پس از آن عیسی به آنها گفت: «از شما می پرسم: شریعت در روز سَبَت چه کاری را اجازه می دهد؟ نیکی کردن یا بدی کردن؟ بدن انسان را نجات دادن یا نابود کردن؟» ۱۰عیسی به سوی همۀ آنها نظر انداخت و به آن مرد گفت: «دستت را دراز کن.» او دست خود را دراز کرد و دستش خوب شد. ۱۱فریسیان بسیار خشمگین شدند و در میان خود به گفتگو پرداختند که با عیسی چه می توانند بکنند.
۱۲در آن وقت عیسی برای دعا به یک تپه بالا رفت و شب تا صبح به درگاه خدا دعا کرد. ۱۳وقتی صبح شد، عیسی شاگردان خود را خواسته، از میان آنها دوازده نفر را انتخاب کرد و آنها را رسولان نامید: ۱۴شمعون که به او لقب پِطرُس داد و اندریاس برادر او، یعقوب و یوحنا، فیلیپُس و بارتولما، ۱۵متی و توما، یعقوب پسر حَلفی و شمعون معروف به فدایی، یهودا پسر یعقوب، ۱۶و یهودای اسخریوطی که به عیسی خیانت کرد.
۱۷عیسی با رسولان از تپه پایین آمد و در زمین هموار با گروه بزرگی از شاگردان خود ایستاد. در آنجا تعداد زیاد مردم از تمام نقاط یهودیه و اورشلیم و اطراف صور و صیدون حضور داشتند. ۱۸آنها آمده بودند تا سخنان او را بشنوند و از مرضهای خود شِفا یابند. در این میان کسانی که گرفتار ارواح شیطانی بودند نیز شِفا یافتند. ۱۹تمام مردم کوشش می کردند دست خود را به عیسی بزنند، چون قدرتی از او خارج می شد که همه را شِفا می داد.
۲۰عیسی به شاگردان خود نظر انداخته گفت:
«خوشا به حال شما که فقیر هستید،
چون پادشاهی خدا از شما خواهد بود!
۲۱خوشا به حال شما که اکنون گرسنه اید،
چون شما سیر خواهید شد!
خوشا به حال شما که اکنون اشک می ریزید،
چون شما خندان خواهید شد!
۲۲ خوشا به حال شما وقتی که به خاطر من، پسر انسان، مردم از شما نفرت کنند، شما را نپذیرند، توهین کنند و یا به شما بد گویند! ۲۳ وقتی چنین رُخ داد در آن روز شاد باشید و از خوشی رقص کنید، چون بدون شک پاداش بزرگ در بهشت خواهید داشت. زیرا پدران آنها نیز درست همین گونه با پیامبران رفتار کردند.
۲۴اما وای به حال شما که اکنون توانگر هستید،
زیرا شما تسلی خود را یافته اید!
۲۵وای به حال شما که اکنون سیر هستید،
گرسنه گی خواهید کشید!
وای به حال شما که اکنون می خندید،
شما ماتم خواهید گرفت و اشک خواهید ریخت!
۲۶وای به حال شما وقتی همه مردم از شما توصیف می کنند؛ پدران آنها درست همین کار را با پیامبران دروغین کردند!
۲۷اما ای کسانی که به من گوش می دهید، به شما می گویم دشمنان تان را محبت نمایید و به آنهایی که از شما نفرت دارند، نیکی کنید. ۲۸برای آنهایی که شما را لعنت می کنند، برکت بخواهید و برای آنهایی که با شما بد رفتاری می کنند، دعای خیر کنید. ۲۹اگر کسی به یک طرف روی تان سیلی می زند، بگذارید طرف دیگر روی تان را هم بزند. اگر کسی چپن تان را می گیرد، بگذارید پیراهن تان را هم بگیرد. ۳۰هر کسی از شما چیزی بخواهد به او بدهید، و وقتی کسی آنچه را که مال شماست می برد، آن را پس نخواهید. ۳۱ با دیگران آن چنان رفتار کنید که می خواهید، آنها با شما رفتار کنند.
۳۲اگر فقط کسانی را دوست بدارید که شما را دوست دارند، پس چرا باید توقع برکت را داشته باشید؟ حتی گناهکاران هم دوستان خود را دوست دارند ۳۳و اگر فقط به کسانی که به شما نیکی می کنند نیکی بکنید، پس چرا باید توقع برکت را داشته باشید؟ حتی گناهکاران هم چنین می کنند. ۳۴و اگر فقط به کسانی قرض بدهید که توقع پس گرفتن را دارید، پس چرا باید توقع برکت را داشته باشید؟ حتی گناهکاران هم به یکدیگر قرض می دهند تا تمام آن را پس بگیرند. ۳۵اما، شما به دشمنان خود محبت نمایید و به آنها نیکی کنید! قرض بدهید و توقع پس گرفتن هیچ چیز را نداشته باشید! در این صورت شما پاداش بزرگ خواهید داشت و فرزندان خدای متعال خواهید بود؛ چون او به ناسپاسان و گناهکاران، مهربان است. ۳۶پس همان طور که پدر آسمانی شما مهربان است، شما هم مهربان باشید!
۳۷دیگران را قضاوت نکنید تا خدا شما را قضاوت نکند؛ دیگران را محکوم نکنید تا خدا شما را محکوم نکند؛ دیگران را ببخشید و خدا شما را خواهد بخشید. ۳۸به دیگران بدهید و خدا به شما خواهد داد. به یقین، پیمانۀ پُر، لبریز و سخاوتمندانه یی در دامن شما، به همان اندازه که گرفته بتوانید، ریخته خواهد شد. با هر پیمانه یی که شما به دیگران می دهید، با همان پیمانه خدا برای شما خواهد داد.»
۳۹ همچنان عیسی این مَثَل را برای آنها آورد: «آیا یک کور می تواند راهنمای کور دیگری باشد؟ اگر چنین کند هر دو در جوی خواهند افتاد. ۴۰ هیچ شاگردی بالاتر از استاد خود نیست؛ اما هر شاگردی وقتی درسهای خود را به پایان برساند به پایۀ استاد خود خواهد رسید. ۴۱چرا پَرِ کاه را که در چشم برادرت است می بینی، ولی چوب بزرگ را که در چشم خود داری، نمی بینی؟ ۴۲چطور می توانی به برادرت بگویی: «ای برادر، اجازه بده آن پَرِ کاه را از چشمت بیرون بیاورم» و در صورتی که چوب بزرگ را در داخل چشم خود نمی بینی؟ ای ریاکار! اول چوب را از چشم خود بیرون بیاور، آن وقت درست خواهی دید تا پَرِ کاه را از چشم برادرت بیرون بیاوری.
۴۳هرگز درخت خوب میوۀ بد و یا درخت بد میوۀ خوب به بار نیاورده است. ۴۴ هر درخت از میوه اش شناخته می شود. شما از بُته های خار، انجیر جمع نمی کنید و از بُته های خاردار، انگور نمی چینید. ۴۵ شخص نیکو از خزانۀ نیک قلب خود، نیکی به بار می آورد و شخص بد از خزانۀ بد قلب خود بدی به بار می آورد، چون زبان از آنچه در قلب است، سخن می گوید.
۴۶چرا به من «سَروَرم، سَروَرم» می گویید، ولی آنچه را که به شما می گویم انجام نمی دهید؟ ۴۷هر کسی نزد من بیاید و به سخنان من گوش دهد و از آنها اطاعت کند، به شما نشان می دهم مانند چه کسی است. ۴۸او مانند کسی است که برای ساختن خانۀ خود زمین را خوب چُقر کنده و تهداب آن را روی سنگ گذاشت. وقتی دریا طغیان کند و سیل به آن خانه رسد، نخواهد توانست خانه را از جایش تکان دهد، چون محکم ساخته شده است. ۴۹اما هر کسی سخنان مرا بشنود و از آنها اطاعت نکند مانند کسی است که خانۀ خود را روی خاک بدون تهداب ساخته است. وقتی سیل به آن خانه رسد، ناگهان خانه ویران خواهد گردید و این چه خرابی بزرگی خواهد بود!»