0:00 / 0:00

اِنجِیلِ عیسیٰ مسیح دَ مُطابِقِ لُوقا

پرهیز از ریاکاری

۱دَمزُو غَیت که هزارها نفر جم شُدُد و دَ اندازِه کَلو بُود که دَ بَلِه پای یگدِیگِه خُو بُر مُوشُد، عیسیٰ اوّل قد یارای خُو دَ گب زَدو شُد و گُفت: ”از خمِیرمایِه فرِیسیا یعنی از ریاکاری ازوا اِحتیاط کُنِید. ۲هیچ چِیزی پوشِیده نِیَسته که بَرمَلا نَشُنه و هیچ چِیزی تاشه نِییه که معلُومدار نَشُنه. ۳امزی خاطر چِیزی که دَ ترِیکی گُفتِید، دَ روشَنی شِنِیده مُوشه و چِیزی ره که دَ پُشتِ درگه های بَند شُک زَده گُفتِید از بَلِه بام ها اِعلان مُوشه.“

از اِنسان نَتَرس، بَلکِه از خُدا بِتَرس

۴”دوستای مه، دَز شُمو مُوگُم، از کسای که جِسم ره مُوکُشه و بعد ازُو هیچ چِیز نَمِیتَنه ترس نَخورِید. ۵مگم ما دَز شُمو مُوگُم که از کِی بِتَرسِید: امزُو بِتَرسِید که بعد از کُشتو قُدرت دَره که دَ دوزَخ بِندَزه. اَرے، ما دَز شُمو مُوگُم که ازُو بِتَرسِید! ۶آیا پَنج مُرغَک دَ دُو پَیسه سَودا نَمُوشه؟ باوجُودِ ازی ام یکی ازوا از نظرِ خُدا پُرمُشت نَمُوشه. ۷حتیٰ مُوی های سر شُمو پگ شی دَ پیش ازُو حِساب شُده. پس ترس نَخورِید، چُون اَرزِشِ ازشُمو باله‌تَر از هزاران مُرغَک اَسته.

اِقرارِ پَیمان قد مسیح

۸ما دَز شُمو مُوگُم: هر کسی که مَره دَ پیشِ مردُم اِقرار کُنه، «باچِه اِنسان» ام اُو ره پیشِ ملایکه های خُدا اِقرار مُونه. ۹مگم هر کسی که مَره پیشِ مردُم اِنکار کُنه، ما ام اُو ره دَ پیشِ ملایکه های خُدا اِنکار مُونُم.

۱۰هر کسی که دَ ضِدِ «باچِه اِنسان» توره بُگیه، بخشِیده مُوشه. لیکِن هر کسی که دَ ضِدِ روح اُلقُدس کُفرگویی کُنه، بخشِیده نَمُوشه.

۱۱وختِیکه شُمو ره دَ عِبادت خانه ها و دَ پیشِ حُکمرانا و آدمای قُدرتمَند مُوبره، غُصّه نَکُنِید که چی رقم از خود دِفاع کُنِید و چی بُگِید. ۱۲چُون دَ امزُو غَیت روح اُلقُدس دَز شُمو یاد مِیدیه که شُمو باید چی بُگِید.“

مَثلِ آدمِ دَولتمَند

۱۳یگ آدم از مینکلِ مردُم دَ عیسیٰ گُفت: ”اُستاد، دَ بِرار مه بُگی که میراثِ آتِه مو ره قد ازمه تقسِیم کنه.“ ۱۴عیسیٰ دَ جوابِ ازُو گُفت: ”او آدم، کِی مَره دَ مینکل شُمو قاضی یا تقسِیم​گَر مُقَرَر کده؟“

۱۵اوخته عیسیٰ دَ مردُم گُفت: ”خبردار بَشِید! از حِرص-و-طَمع دُوری کُنِید، چراکه زِندگی اِنسان دَ مال-و-دَولتِ پِرَیمو بَستَگی نَدره.“ ۱۶بعد ازُو عیسیٰ اینی مَثَل ره دَزوا گُفت: ”زمِینِ یگ آدمِ دَولتمَند بَلدِه شی حاصِلِ کَلو دَد. ۱۷اوخته اُو قد خود خُو فِکر کده گُفت: ’ما چِیز کار کنُم، چُون جای نَدَرُم که حاصِلات خُو ره دَ اُونجی ذَخِیره کنُم.‘ ۱۸پس اُو گُفت: ’ما اینی کار ره مُونُم: دَی‌خانه های خُو ره خراب کده دَی‌خانه های کٹه​تَر جور مُونُم و تمامِ حاصِلات و مال های خُو ره دَ اُونجی ذَخِیره مُونُم؛ ۱۹و دَ خود خُو مُوگُم: ”او آدم، مالِ پِرَیمو ذَخِیره کدے که بَلدِه چندِین سال بَس اَسته. آلی آرام شِشته عَیش و نوش کُو و خوش بَش.“‘ ۲۰مگم خُدا دَزُو گُفت: ’اَی آدمِ بےعقل! اِمشاو جان تُو از تُو گِرِفته مُوشه و چِیزای ره که جم کدے از کِی مُوشه؟‘

۲۱امی اَسته عاقُبَتِ کسی که بَلدِه خُو مال-و-دَولت ذَخِیره مُونه، مگم دَ پیشِ خُدا دَولتمَند نِیَسته.“

تَوَکُل و اِعتِماد دَ خُدا

۲۲بعد ازُو عیسیٰ دَ یارای خُو گُفت: ”امزی خاطر دَز شُمو مُوگُم: دَ بارِه زِندگی خُو تَشوِیش نَکُنِید که چی بُخورِید یا دَ بارِه جِسم خُو که چی بُپوشِید، ۲۳چُون زِندگی از خوراک و جِسم از پوشاک کده مُهِمتَر اَسته. ۲۴زاغ ها ره بِنگرِید: اُونا نَه کِشت مُونه و نَه دِرَو و نَه دَی‌خانه دَره و نَه کَندُو، ولے باز ام خُدا روزی ازوا ره مِیدیه. پس اَرزِشِ ازشُمو از مُرغَکو کده چندِین برابر کَلوتر اَسته. ۲۵کُدَمِ ازشُمو مِیتنِید که قد غَم-و-غُصّه خوردو یگ ساعت عُمر خُو ره دِراز کُنِید؟ ۲۶پس اگه شُمو امی کارِ ریزه ره انجام دَده نَمِیتَنِید، چرا دَ بارِه چِیزای دِیگه غَم-و-غُصّه مُوخورِید؟ ۲۷گُل های سوسَن ره بِنگرِید که چی رقم کٹه مُوشه: اُونا نَه زَحمت مِیکشه و نَه مِیریشه، ولے ما دَز شُمو مُوگیُم که حتیٰ سُلَیمان ام قد تمامِ شان-و-شَوکت خُو رقمِ یکی امزوا کالا نَپوشِید. ۲۸پس اگه خُدا علفِ دَشت ره که اِمروز اَسته و صَباح دَ تندُور اَندخته مُوشه اِی رقم مُوپوشَنه، آیا شُمو ره غَدر کَلو خُوبتَر نَمُوپوشَنه، اَی کم ایمانا؟ ۲۹پس دَ طلبِ ازی نَبشِید که چی بُخورِید و چی وُچی کُنِید، و غَم-و-غُصّه ام نَخورِید، ۳۰چراکه تمامِ مِلَّت های دُنیا دَ طلبِ پگِ امزی چِیزا اَسته، مگم آتِه آسمانی شُمو مِیدَنه که شُمو دَ امزی چِیزا ضرُورَت دَرِید؛ ۳۱بَلکِه دَ طلبِ پادشاهی خُدا بَشِید و امی چِیزا ام دَز شُمو دَده مُوشه.

دَولتِ آسمانی

۳۲اَی ڈَلِ ریزه، ترس نَخورِید، چُون اِی رِضایَتِ آتِه آسمانی شُمو اَسته که پادشاهی ره دَز شُمو عطا کُنه. ۳۳هر چِیزی که دَرِید سَودا کده خَیرات بِدِید. بَلدِه خُو خلطه های جور کُنِید که کُهنه نَمُوشه و بَلدِه شُمو خزانه های خلاص ناشُدَنی دَ عالمِ باله اَسته، دَ جایی که دُز دَز شی نزدِیک نَمُوشه و کویه اُو ره از بَین نَمُوبره. ۳۴چُون دَ هر جای که خزانِه شُمو اَسته، دِل شُمو ام دَ امُونجی یَه.

تَیاری بَلدِه پس اَمَدونِ مسیح

۳۵کمر خُو ره بسته کُنِید و چِراغ های خُو ره داغ کده تَیار بَشِید. ۳۶مِثلِ کسای بَشِید که مُنتَظِرِ بادار خُو اَسته تا اُو از توی بییه و هر غَیتِیکه اُو اَمَده درگه ره ٹَخ​ٹَخ کنه اُونا دِستی بَلدِه شی واز کنه. ۳۷نیک دَ بَختِ غُلامای که بادارِ ازوا اَمَده اُونا ره چِیم دَ راه بِنگره. ما حقِیقت ره دَز شُمو مُوگُم، اُو کمر خُو ره بسته کده اُونا ره سرِ دِسترخو مِیشَنّه و دَزوا خِدمت مُونه. ۳۸حتیٰ اگه اُو نِیمِ شاو یا پسِ شاو مییه و اُونا ره چِیم دَ راه مِینگره، نیک دَ بَختِ امزُو غُلاما.

۳۹مگم اِی ره بِدَنِید که اگه صاحِبِ خانه مِیدَنِست که دُز دَ کُدَم ساعت مییه، اُو نَمی‌ایشت که دُز دَ خانِه شی داخِل شُنه. ۴۰پس شُمو ام آماده بَشِید، چُون «باچِه اِنسان» دَ ساعتی مییه که شُمو اِنتِظار شی ره نَدرِید.“

مَثلِ نوکرِ وفادار و بے​وَفا

۴۱پِترُس دَ عیسیٰ گُفت: ”یا مَولا، اِی مَثَل ره تنها بَلدِه ازمو گُفتی یا بَلدِه پگ؟“ ۴۲مَولا عیسیٰ گُفت: ”کِی اَسته امُو ناظِرِ صادِق و دانا که بادار شی اُو ره دَ بَلِه دِیگه خِدمتگارا مُقَرَر کنه تا اُو حقِ خوراکِ ازوا ره دَ سرِ وخت دَزوا بِدیه؟ ۴۳نیک دَ بَختِ امزُو غُلام که وختی بادار شی مییه، اُو ره سرِ کار مِینگره. ۴۴ما حقِیقت ره دَز شُمو مُوگیُم، بادار شی اُو ره سرپرَستِ تمامِ دارایی خُو مُقرَر مُونه. ۴۵لیکِن اگه امُو غُلام قد خود خُو بُگیه، ’اَمَدونِ بادار مه طال خورده،‘ و شُروع دَ لَت-و-کوبِ غُلاما و کنِیزا کُنه و خورده و وُچی کده نِشه کنه، ۴۶اوخته بادارِ امزُو غُلام مییه، ولے دَ روزی که اُو هیچ اِنتِظار شی ره نَدره و دَ ساعتی که اُو هیچ خبر نَدره، و اُو ره تِکه تِکه کده قد خیانَتکارا دَ یگ جای پورته مُونه.

۴۷امُو غُلام که خاست-و-اِرادِه بادار خُو ره مِیدَنه، ولے خود ره آماده نَمُونه و مُطابِقِ خاست-و-اِرادِه ازُو رفتار نَمُونه، اُو غَدر قَمچی زَده مُوشه. ۴۸مگم کسی که نَمِیدَنه و نافامِیده کاری مُونه که لایقِ قَمچی خوردو اَسته، اُو کم قَمچی مُوخوره. دَ کسی که کَلو دَده شُنه، ازُو کَلو بازخاست مُوشه؛ و دَ عُهدِه کسی که کَلو وظِیفه ایشته شُنه، ازُو کَلوتر پُرسان مُوشه.

اِختِلافات

۴۹ما اَمدیم که دَ رُوی زمی آتِش بِریزَنُم و چِیقس میخایُم که گاه ریختَنده مُوشُد! ۵۰یگ غُسلِ تعمِید اَسته که ما باید بِگِیرُم و چِیقس زیرِ فِشار اَستُم تا وختِیکه اُو تَکمِیل شُنه. ۵۱آیا گُمان مُونِید که ما اَمَدیم تا صُلح-و-آشتی ره دَ زمی بیرُم؟ نَه، بَلکِه ما دَز شُمو مُوگیُم که ما بَلدِه تفرِقه اَندختو اَمَدیم! ۵۲ازی بعد پَنج نفر که دَ یگ خانه بَشه جدا مُوشه؛ سِه دَ خِلافِ دُو و دُو دَ خِلافِ سِه قرار مِیگِیره. ۵۳آته جدا شُده دَ خِلافِ باچه قرار مِیگِیره و باچه دَ خِلافِ آته؛ آبه دَ خِلافِ دُختر و دُختر دَ خِلافِ آبه؛ خُسُرمادر دَ خِلافِ بیری و بیری دَ خِلافِ خُسُرمادر.“

مَثلِ فصل های سال و قضاوَت از طرفِ خُدا

۵۴اوخته عیسیٰ دَ جمعیَتِ مردُم گُفت: ”شُمو وختی مِینگرِید که آوُر دَ طرفِ غَرب پَیدا مُوشه فَوری مُوگِید، ’بارِش مُوباره‘ و امُوطور مُوشه. ۵۵وختی مِینگرِید که باد از طرفِ جنُوب مییه شُمو مُوگِید، ’گرمی کَلو مُوشه‘ و امُو رقم مُوشه. ۵۶او ریاکارا! شُمو مِیدَنِید که رُخِ زمی و آسمو ره چی رقم تَشخِیص بِدِید، پس چِطور زمانِ حاضِر ره تَشخِیص دَده نَمِیتَنِید؟

مَثَل دَ بارِه توبه کدو و قضاوَت از طرفِ خُدا

۵۷و چرا شُمو بَلدِه خودون خُو قضاوَت نَمُونِید که چی دُرُست اَسته؟ ۵۸دَ حالِیکه قد مُدَعی خُو سُون مَحکمه موری، کوشِش کُو که دَ راه قد ازُو صُلح کنی؛ اگه نَه، اُو تُو ره دَ پیشِ قاضی کش مُونه و قاضی تُو ره دَ دِستِ عسکر تسلِیم مُونه و عسکر تُو ره دَ بَندی‌خانه مِیندَزه. ۵۹ما دَز تُو مُوگُم، تاکه آخرِین پَیسه ره نَدی، ازُونجی بُر شُده نَمِیتَنی.“