خَزانِه گوهربارِ - ضَرب اُلمَثَل های سُلَیمان پادشاه

بَخشِ ۲۵

۱اینیا بَخشِ دِیگِه مَثَل های سُلَیمان پادشاه یَه

که نفرای حِزقیاه پادشاهِ یهُودا اُونا ره رُوی نوِیسی کده:

۲تاشه کدونِ بعضی راز ها یکی از عظَمَت-و-بُزُرگی خُدا اَسته،

مگم بُزُرگی پادشاه ها دَ پَی بُردونِ بعضی مسائل، معلُومدار مُوشه.

۳امُو رقم که دِسترَسی دَ بِلندی آسمو و دَ غَوُچی زمی نامُمکِن اَسته،

پَی بُردونِ دِلِ پادشاه ها ام اِمکان نَدره.

۴مَوادِ ناپاک ره از نُقره جدا کُو

تا زَرگر ازُو یگ ظرف جور کنه.

۵آدمِ بَدکار ره از پیشِ پادشاه دُور کُو

و تَختِ پادشاه دَ صداقت-و-راستی پایَدار مُومَنه.

۶خود ره دَ حُضُورِ پادشاه پیش پیش نَکُو

و دَ جای مردُمِ بُزُرگ ایسته نَشُو.

۷بِهتر اَسته که دَز تُو گُفته شُنه: ”باله​تَر بیه“

نِسبَت دَزی که تُو ره از پیشِ شخصِ بُزُرگ

که چِیمای تُو اُو ره دِیده، دُور کُنه.

۸دِستی بَلدِه دعوا کدو دَ محکمه نَرو،

نَشُنه که آخِرِکار همسایه تُو، تُو ره شرمِنده کُنه.

پس دَ اُو غَیت تُو چی جواب مِیدی؟

۹وختِیکه قد همسایِه خُو دعوا مُونی

رازی ره که دَ بارِه همسایه خُو از آدمِ دِیگه شِنِیدے، فاش نَکُو،

۱۰نَشُنه که دِیگه کس بِشنَوه و تُو ره ملامَت کُنه

و بَدنامی از بَلِه تُو دُور نَشُنه.

۱۱تورِه که دَ جای شی گُفته شُنه،

رقمِ ٹوٹه های طِلّا وَری اَسته که دَ بَلِه چِیزی نُقریی کار شُده.

۱۲نصِیحَتِ آدمِ دانا بَلدِه کسی که گوشِ شِنَوا دَره

رقمِ حَلقِه طِلّا و جَواهِرات اَلّی اَسته.

۱۳قاصِد صادِق-و-وفادار

مِثلِ آوِ یَخ دَ گرمی تایستو

جانِ اُو کسای ره تازه مُونه که اُو ره رَیی کده.

۱۴کسی که از سَخاوَتمَندی خُو لاف مِیزَنه،

مگم دَ کس چِیز نَمِیدیه

رقمِ باد و آوُرِ بے​بارِش اَلّی اَسته.

۱۵آدمِ با حَوصِله مِیتنه که حاکِم ره قِناعَت بِدیه

و زِبونِ نَرم مِیتنه حتیٰ استُغو ره مَیده کُنه.

۱۶اگه عسَل پَیدا کدی، دَ اندازِه شی بُخور،

چراکه مُمکِنه دِل بَد شُده اِستِفراق کُنی.

۱۷پای خُو ره از رَفتونِ کَلو دَ خانِه همسایِه خُو بِگِیر،

نَشُنه که اُو از تُو بیزار شُنه و بَد شی بیه.

۱۸کسی که دَ بارِه همسایِه خُو شاهِدی دروغ بِدیه،

مِثلِ تَوَرزی، شمشیر و تِیرِ تیز وَری اَسته.

۱۹اعِتماد دَ آدمِ خاین دَ روزِ سختی

رقمِ دَندونِ لَق و پای لَرزو اَلّی اَسته.

۲۰بَیت خاندو دَ آدمِ غَمگِین

مِثلِ ازی اَسته که کالای یگ نفر ره دَ روز یَخی از جان شی بُر کُنی

و تُرشی ره دَ بَلِه شوره خاک بِندَزی.

۲۱اگه دُشمون تُو گُشنه یَه، دَزُو نان بِدی

و اگه تُشنه یَه، آو.

۲۲چُون قد امزی کار قوغ های آتِش ره دَ بَلِه تولغِه شی کوڈ مُونی،

و خُداوند اَجرِ امزی عمل تُو ره دَز تُو مِیدیه.

۲۳امُو رقمِیکه بادِ شمال مییه و بارِش ره میره،

امُو رقم زِبونِ غَیبَت‌گوی ام قار-و-خَشم ره دَ بار میره.

۲۴زِندگی کدو دَ یگ گوشِه بام بِهتر اَسته

از زِندگی کدو قد خاتُونِ جنجالی دَ یگ خانه.

۲۵خبرِ خوشی که از مُلکِ دُور مییه،

مِثلِ ازی اَسته که آوِ یَخ دَ جانِ تُشنه لب مِیرَسه.

۲۶آدمِ صادِق که خود ره دَ پیش آدمِ بَدکار خَم مُوکُنه

رقمِ خِڈ کدونِ آوِ چشمه و یا غَٹول کدونِ آوِ چِشمِه بُلبُلاغ اَسته.

۲۷امُو رقمِیکه خوردونِ عسَل غَدر شی خُوب نِییه،

از مردُم تَوَقُع کدونِ تعرِیف و تَوصِیف ام خُوب نِییه.

۲۸کسی که دَ سرِ نَفس خُو حاکِم نِییه،

اُو رقمِ شارِ بے​دیوال-و-بےدِفاع وَری اَسته.