خَزانِه گوهربارِ - ضَرب اُلمَثَل های سُلَیمان پادشاه

بَخشِ ۳

۱باچِه مه، تعلِیم مَره پُرمُشت نَکُو

و احکام مَره دَ دِل خُو نِگاه کُو،

۲چراکه اُونا عُمر تُو ره دِراز مُونه

و دَز تُو صُلح و سلامَتی مُوبَخشه.

۳رَحمت و راستی ره هرگِز از دِست نَدی،

بَلکِه اُونا ره دَ گردون خُو اَوزو کُو

و دَ وَرَقِ دِل خُو نوِشته کُو.

۴اوخته مَورِدِ لُطف قرار مِیگِیری و نیکنام مُوشی

ام دَ نظرِ خُدا و ام دَ نظرِ مردُم.

۵قد تمامِ دِل خُو دَ خُداوند تَوَکُل کُو

و دَ عقلِ خود خُو تکیه نَکُو.

۶دَ تمامِ راه های خُو خُدا ره دَ نظر بِگِیر

و اُو راه های تُو ره اَوار مُونه.

۷خود ره حکِیم و دانا فِکر نَکُو؛

از خُداوند بِتَرس و از بَدی دُوری کُو.

۸اِی چِیزا بَلدِه جان تُو سلامَتی مِیدیه

و دَ استُغونای تُو طاقت و تازَگی مُوبَخشه.

۹قد دارایی خُو خُداوند ره اِحتِرام کُو،

از اوّلِین حاصِلات خُو بَلدِه ازُو تقدِیم کُو.

۱۰اُو غَیت دَی‌خانه های تُو پُر از نِعمت مُوشه

و کُوزه های تُو از شرابِ تازِه انگُور پُر شُده لَبریز مُوشه.

۱۱باچِه مه، اِصلاح-و-تربیِه خُداوند ره رَد نَکُو

و سرزنِشِ ازُو ره خار حِساب نَکُو،

۱۲چُون خُداوند هر کس ره که دوست دَره، سرزنِش مُونه،

امُو رقم که یگ آته باچِه دوست دَشتنی خُو ره سرزنِش کده اِصلاح مُونه.

۱۳نیک دَ بَختِ کسی که حِکمت ره پَیدا کُنه

و نیک دَ بَختِ آدمی که دانایی-و-بِینایی ره حاصِل کُنه،

۱۴چُون فایدِه شی از فایدِه تُجارَتِ نُقره کده بِهتر

و از مَنفَعتِ طِلّا کده خُوبتَر اَسته.

۱۵اَرزِشِ حِکمت از دانه های قِیمَتی کده کَلو اَسته

و هر چِیزی که تُو دَزُو شَوق دَشته بَشی قد حِکمت برابر نَمُوشه.

۱۶دِرازی عُمر دَ دِستِ راست شی

و ثُروَت و عِزَت دَ دِستِ چَپ شی اَسته.

۱۷راه های حِکمت، راه های خوشی یَه

و تمامِ مَسِیر های شی صُلح-و-سلامَتی اَسته.

۱۸بَلدِه کسای که اُو ره دَ دِست میره، اُو یگ دِرختِ حَیات اَسته،

و کسای که خود ره دَزُو بِچَسپَنه، اُونا خوشبَخت مُوشه.

۱۹خُداوند تَوَسُطِ حِکمت خُو پایسَنگِ زمی ره ایشت

و قد عقل و دانایی خُو آسمونا ره تَیار کد.

۲۰اُو دَ وسِیلِه عِلم خُو از چُقُوری های زمی آو ره جاری کد

و از آوُر ها بارِش بارَند.

۲۱باچِه مه، نَه ایل که امی چِیزا از نظر تُو دُور شُنه؛

حِکمتِ کامِل و دُوراَندیشی ره خُوب حِفظ کُو.

۲۲اُونا بَلدِه جان تُو زِندگی

و بَلدِه گردون تُو زِینَت اَسته.

۲۳پس تُو دَ صُلح-و-اَمنیَت دَ راهِ خُو موری

و پای پیچَلَک نَمُوخوری.

۲۴وختِیکه دِراز مِیکشی ترس نَدَری

و غَیتِیکه خاو مُوکُنی خاو تُو شِیرِین اَسته.

۲۵پس از بَلای ناگهانی ترس نَخور،

و نَه ام از تباهی که اولغه​تله دَ سرِ بَدکارا نازِل مُوشه،

۲۶چراکه خُداوند تکیه​گاهِ تُو اَسته

و پای تُو ره از دام نِگاه مُونه.

۲۷دَ حالِ که قُدرت دَری و خُوبی از دِست تُو مییه،

از کسی که حقدار شی اَسته، دِریغ نَکُو.

۲۸اگه همسایِه تُو پُشتِ یَگو چِیز مییه و امُو چِیز ره تُو دَری،

دَز شی نَگوی که ”بُرو، صَباح بیه که تُو ره بِدُم.“

۲۹دَ ضِدِ همسایه خُو که دَ اِعتمادِ کامِل دَ پالُوی تُو زِندگی مُونه،

قَصدِ بَد نَکُو.

۳۰قد کسی که دَز تُو بَدی نَکده بے​دَلِیل جنجال نَکُو.

۳۱قد آدمِ ظالِم همچِشمی نَکُو

و هیچ کُدَم از راه های شی ره اِنتِخاب نَکُو،

۳۲چراکه خُداوند از آدمای کَجرَو بَد مُوبَره،

مگم بَلدِه آدمای صادِق راز خُو ره بَرمَلا مُونه.

۳۳لعنتِ خُداوند دَ سرِ خانِه بَدکارا اَسته

مگم بَرکت شی دَ بَلِه جای بُود-و-باشِ آدمای نیک.

۳۴ خُداوند رِیشخَند​گَرا ره رِیشخَند مُونه،

مگم دَ آدمای بےکِبر فَیض مُوبخشه.

۳۵آدمای حکِیم-و-دانا صاحِبِ آبرُو-و-عِزَت مُوشه،

لیکِن مردُمای اَبله و بےعقل رَسوا-و-شرمِنده.