کِتابِ اوّلِ سموئیل

بَخشِ ۲۵

فَوتِ سموئیل

۱ دَ امزُو غَیت سموئیل فَوت کد و تمامِ اِسرائیل جم شُده بَلدِه ازُو ماتم گِرِفت. اُونا اُو ره دَ خانِه شی دَ رامه دَفن کد. بعد ازُو داوُود باله شُده تَیلو دَ بیابونِ پاران رفت.

داوُود و اَبِیجایل

۲دَ مَعون یگ نفر زِندگی مُوکد که جایداد شی دَ کَرمَل بُود. امُو آدم غَدر ثُروَتمَند بُود؛ اُو سِه هزار گوسپو و یگ هزار بُز دَشت و دَمزُو روزا دَ کَرمَل مال کَلی دَشت. ۳نامِ امزُو نفر نابال بُود و خاتُون شی اَبِیجایل نام دَشت. اُو یگ خاتُونِ هُوشیار و نُوربَند بُود، لیکِن شُوی شی یگ آدمِ سنگدِل و بَد معامِله بُود. نابال از خانَوارِ کالیب بُود. ۴داوُود دَ بیابو شِنِید که نابال مال کَلی دَره. ۵پس داوُود دَه مَردِ جوان ره رَیی کد و دَزوا گُفت: ”دَ کَرمَل رفته دَ پیشِ نابال بورِید و از طرفِ ازمه اُو ره سلام بُگِید. ۶دَز شی اینی رقم بُگِید: ’زِنده-و-سلامَت بَشی. خانَوار تُو سلامَت بَشه و پگِ چِیزای که دَری سلامَت بَشه. ۷ما شِنِیدیم که مال کَلی دَری. دَ دَورونی که چوپونای تُو قد ازمو بُود، مو اُونا ره آزار-و-اَذیَت نَکدی و دَ تمامِ روزای که اُونا دَ کَرمَل بُود هیچ چِیزِ ازوا گُم نَشُد. ۸از خِدمتگارای خُو پُرسان کُو و اُونا دَز تُو مُوگیه. امزی خاطر بیل که نظرِ لُطف تُو دَ بَلِه نفرای مه قرار بِگِیره، چُون مو دَ روزِ خوشحالی اَمدے. لُطفاً هر چِیزی که سرِ دِست دَری دَ خِدمتگارای خُو و دَ داوُود باچِه خُو بِدی.‘“

۹وختِیکه نفرای داوُود دَ اُونجی رسِید، اُونا پگِ امزی تورا ره دَ نامِ داوُود دَ نابال گُفت و مُنتَظِر شِشت. ۱۰لیکِن نابال دَ جوابِ خِدمتگارای داوُود گُفت: ”داوُود کِی اَسته؟ اِی باچِه یسّی چی کاره اَسته؟ دَزی روزا کَلو خِدمتگارا از پیشِ بادار خُو دُوتا مُونه. ۱۱آیا نان و آو خُو ره قد گوشتی که بَلدِه مال کَلگرا خُو قصابی کدیم، گِرِفته دَ کسای بِدیُم که هیچ نَمُوفامُم از کُجا اَسته؟“ ۱۲اوخته نفرای داوُود تاو خورده پس اَمَد و پگِ امزی تورا ره دَ داوُود نَقل کد. ۱۳داوُود دَ نفرای خُو گُفت: ”هر کُدَم شُمو شمشیر خُو ره دَ کمر خُو بسته کنِید.“ پس اُونا هر کُدَم شی شمشیر خُو ره دَ کمر خُو بسته کد و داوُود ام شمشیر خُو ره دَ کمر خُو بسته کد؛ و تقرِیباً چار صد نفر از پُشتِ داوُود رَیی شُد، ولے دُوصد نفر دَ پیشِ اَسباب ها شِشت.

۱۴مگم یکی از خِدمتگارای نابال دَ اَبِیجایل خاتُون شی خبر دَده گُفت: ”اونه، داوُود قاصِدا ره از بیابو رَیی کد تا دَ بادار مو سلام بُگیه، لیکِن اُو اُونا ره سخت-و-ناسزا گُفت، ۱۵دَ حالِیکه رفتارِ امزُو مَردا قد ازمو غَدر خُوب بُود و مو از دِستِ ازوا آزار-و-اَذیَت نَشُدی و دَ تمامِ روزای که مو دَ بیابو بُودی و دَ ساحِه ازوا گشت-و-گُذار مُوکدی هیچ چِیز مو گُم نَشُد. ۱۶دَ تمامِ روزای که مو قد ازوا بُودی و گوسپندو ره مِیچَرندی، اُونا ام دَ وختِ شاو و ام دَ وختِ روز بَلدِه مو رقمِ دیوال بُود. ۱۷پس آلی فِکر کُو و بِنگر که چی باید بُکُنی، چراکه بَلا-و-مُصِیبت دَ سرِ بادار مو و پگِ خانَوار شی اَمدَنی اَسته؛ اُو دَ اندازِه بَد اخلاق اَسته که هیچ کس نَمِیتَنه قد ازُو توره بُگیه.“

۱۸اوخته اَبِیجایل دِستی دُوصد دانه نان، دُو مَشک شرابِ انگُور، پَنج گوسپونِ تَیار شُده، پَنج مَنَک غَلِه بِریو شُده، صد دانه کیکِ کِشمِشی و دُوصد دانه کیکِ انجِیری ره گِرِفته دَ بَلِه اُلاغا بار کد ۱۹و دَ خِدمتگارای خُو گُفت: ”پیشلون مه بورِید؛ اینه، ما از پُشت شُمو مییُم.“ لیکِن دَ شُوی خُو نابال هیچ چِیز نَگُفت. ۲۰دَ حالِیکه اَبِیجایل دَ بَلِه خَر خُو سوار بُود و از بَغلِ کوه تاه میمَد، داوُود و نفرای شی از دَمِ رُوی ازُو رسِید و اُو قد ازوا رُوی دَ رُوی شُد. ۲۱داوُود قد خود خُو گُفتُد: ”واقعاً ما بےفایده مال-و-دارایی امزی آدم ره دَ بیابو نِگاه کدُم، دَ اندازِه که از تمامِ مال های شی هیچ چِیز گُم نَشُد، چُون اِی دَ عِوَضِ نیکی مه دَز مه بَدی کد. ۲۲خُدا مَره ازی کده ام کَلوتر ذلِیل کُنه، اگه ما از تمامِ کسای که دَزُو تعلُق دَره یگ مَرد-و-باچِه شی ره ام تا روشَنی صُبح زِنده بیلُم.“

۲۳وختی اَبِیجایل داوُود ره دِید، دِستی از اُلاغ خُو تاه شُد و دَ پیشِ داوُود رُوی دَ خاک اُفتده اِحترام کد. ۲۴و دَ پایای شی اُفتده گُفت: ”اَی بادار مه، تمامِ امزی گُناه ره دَ بَلِه ازمه بِندَز؛ لُطفاً بیل که کنِیز تُو تورِه خُو ره دَ گوش تُو بِرسَنه و توره های کنِیز خُو ره گوش بِگِیر. ۲۵بادار مه، تورای امزی مَردِ بَد اخلاق یعنی نابال ره دَ دِل خُو نَگِیره، چراکه اُو رقمِ نام خُو اَسته؛ نامِ ازُو نابال اَسته و لَوڈَگی دَزُو وجُود دَره. بادار مه، ما کنِیز تُو مَردای جوان ره که رَیی کدُدی، نَدِیدُم.

۲۶پس آلی اَی بادار مه، قَسم دَ زِندگی خُداوند و دَ زِندگی ازتُو، مِینگرُم که خُداوند تُو ره از ریختَندونِ خُون و از اِنتِقام گِرِفتو قد دِستِ خود تُو مَنع کده. آلی دُعا مُونُم که دُشمنای تُو و تمامِ کسای که میخایه دَ بادار مه ضرَر بِرسَنه رقمِ نابال شُنه. ۲۷و آلی امی تُحفِه ره که کنِیز تُو بَلدِه بادار خُو اَوُرده، بیل که دَ امزی مَردای جوان که قد بادار مه اَمَده دَده شُنه. ۲۸لُطفاً خطای کنِیز خُو ره بُبخش، چُون خُداوند واقعاً خانِه بادار مَره مُستَحکم آباد مُونه، چراکه بادار مه دَ جنگای خُداوند جنگ مُونه؛ و دَ تمامِ روزای زِندگی تُو دَز تُو بَدی نَمِیرَسه. ۲۹اگه یَگو کس باله شُنه که تُو ره دُمبال کده جان تُو ره بِگِیره، جانِ بادار مه دَ جمِ زِنده‌ها دَ پیشِ خُداوند، خُدای تُو نِگاه مُوشه؛ لیکِن خُداوند جانِ دُشمنای تُو ره دُور پورته مُونه رقمی که سنگ ره از کاسِه پَلَخمو دُور پورته کنی. ۳۰وختی خُداوند بَلدِه بادار مه تمامِ چِیزای خُوب ره که دَزشی وعده کده دَ جای بیره و تُو ره رهبرِ اِسرائیل مُقرَر کنه، ۳۱اوخته اِی بَلدِه بادار مه سنگِ لَخشَندُک و عذابِ وِجدان جور نَمُوشه که خُونِ ناحق ریختَنده و بادار مه خود شی اِنتِقام خُو ره گِرِفته. بادار مه، غَیتِیکه خُداوند دَ حق تُو خُوبی کد، اوخته کنِیز خُو ره دَ یاد بَیر.“

۳۲داوُود دَ اَبِیجایل گُفت: ”خُداوند، خُدای اِسرائیل ره حمد-و-سِپاس که تُو ره اِمروز دَ دَمِ رُوی مه رَیی کد. ۳۳بَرکت دَ دانایی تُو؛ خَیر-و-بَرکت بِنگری که اِمروز مَره از ریختَندونِ خُون و از گِرِفتونِ اِنتِقام مه قد دِستِ خود مه مَنع کدی. ۳۴چُون دَ زِندگی خُداوند، خُدای اِسرائیل که مَره از ضرَر رَسَندو دَز تُو مَنع کد قَسم، اگه عَجَله کده دَ دَمِ رُوی مه نَمیمَدی، یقِیناً یگ مَرد-و-باچه از نابال تا روشَنی صُبح باقی نَمُومَند.“ ۳۵اوخته داوُود چِیزای ره که اَبِیجایل اَوُرده بُود، از دِست شی گِرِفت و دَزُو گُفت: ”بخَیر-و-سلامَت دَ خانِه خُو بورُو. اینه، تورِه تُو ره گوش گِرِفتُم و رُوی تُو ره دَ زمی نَه‌اندختُم.“

۳۶وختی اَبِیجایل دَ پیشِ نابال پس اَمَد، دِید که اُو یگ مِهمانی رقمِ مِهمانی شاهانه دَ خانِه خُو گِرِفته؛ دِلِ نابال دَ وجُود شی غَدر خوش بُود، چُون اُو غَدر نشه شُدُد. پس اَبِیجایل تا روشَنی صُبح دَزُو هیچ چِیز نَگُفت. ۳۷صَباح‌گاه وختِیکه نشِه شراب از نابال رفتُد، خاتُون شی امُو چِیزا ره که رُخ دَدُد دَز شی نَقل کد و دِلِ ازُو دَ وجُود شی مُرد و اُو رقمِ سنگ اَلّی جور شُد. ۳۸تقرِیباً بعد از دَه روز خُداوند نابال ره زَد و اُو مُرد.

۳۹وختی داوُود شِنِید که نابال مُرده، اُو گُفت: ”خُداوند ره حمد-و-سِپاس که اِنتِقامِ تحقِیر-و-تَوهِین مَره از نابال گِرِفت و خِدمتگار خُو ره از بَدی نِگاه کد؛ چُون خُداوند بَدی نابال ره دَ سرِ خود شی اَوُرد.“ اوخته داوُود دَ اَبِیجایل پَیغام رَیی کد و ازُو خاستگاری کد تا اُو ره خاتُون خُو کنه. ۴۰پس خِدمتگارای داوُود دَ کَرمَل دَ پیشِ اَبِیجایل اَمَد و دَزُو گُفت: ”داوُود مو ره دَ پیشِ ازتُو رَیی کده تا تُو ره دَ عِنوانِ خاتُون خُو بِگِیره.“ ۴۱اَبِیجایل باله شُد و رُوی خُو ره سُون زمی کده خَم شُد و گُفت: ”اینه، کنِیز شُمو دَ خِدمت اَسته تا پایای خِدمتگارای بادار خُو ره بُشویه.“ ۴۲و اَبِیجایل دَ عَجَله باله شُده دَ سرِ یگ اُلاغ سوار شُد و پَنج کنِیز شی ام قد شی قَتی رَیی شُد. دَ امزی رقم اُو از پُشتِ قاصِدای داوُود رفت و خاتُونِ ازُو شُد.

۴۳داوُود قد اَخِینوعَمِ یزرَعیلی ام توی کد و ھر دُوی ازوا خاتُونِ ازُو شُد. ۴۴لیکِن شائول دُختر خُو مِیخال ره که خاتُونِ داوُود بُود دَ فَلطی باچِه لایِش که از جَلّیِم بُود، دَد.