اعمالِ رسُولای عیسیٰ مسیح

بَخشِ ۱۹

پولُس دَ شارِ اِفِسُس

۱وختِیکه آپولُّس دَ قُرِنتُس بُود، پولُس از منطقِه بالنه سَفر کده دَ اِفِسُس اَمَد و دَ اُونجی قد بعضی از پَیرَوا رُوی دَ رُوی شُد ۲و ازوا پُرسان کد: ”وختِیکه ایمان اَوُردِید، روح اُلقُدس ره حاصِل کدِید؟“ اُونا دَ جواب شی گُفت: ”نَه، مو حتیٰ نَشِنِیدے که روح اُلقُدس وجُود دَره.“ ۳پولُس ازوا پُرسِید: ”پس چی رقم تعمِید گِرِفتِید؟“ اُونا گُفت: ”تعمِیدِ یحییٰ.“ ۴پولُس گُفت: ”تعمِیدِ یحییٰ امی بُود که مردُم از گُناه های خُو توبه کُنه و یحییٰ دَ مردُم مُوگُفت که دَ کسی ایمان بیره که بعد ازُو مییه، یعنی دَ مَولا عیسیٰ.“ ۵وختی اُونا امی چِیزا ره شِنِید، دَ نامِ مَولا عیسیٰ تعمِید گِرِفت. ۶غَیتِیکه پولُس دِستای خُو ره دَ سرِ ازوا ایشت، روح اُلقُدس دَزوا نازِل شُد و اُونا دَ زِبونای مُختلِف توره گُفت و نَبُوَت کد. ۷اُونا پگ شی تَقرِیباً دوازده نفر بُود.

۸پس پولُس دَ عِبادت خانِه یهُودیا رفت و مُدَتِ سِه ماه دَ اُونجی بِدُونِ ترس توره گُفت؛ اُو دَ بارِه پادشاهی خُدا بَحث کده مردُم ره قِناعت مِیدَد. ۹مگم بعضی از شِنَوِندا سنگدِل بُود و از ایمان اَوُردو سرپیچی کده دَ پیشِ رُوی مردُم دَ بارِه راهِ عیسیٰ بَدگویی مُوکد. امزی خاطر پولُس ازوا گوشه گِیری کد و پَیرَوا ره قد خُو گِرِفته بُرد و هر روز دَ تالارِ سُخنرانی که مربُوط دَ تیرانوس بُود، مجلِسِ بَحث تَرتِیب مِیدَد. ۱۰اِی کار تا مُدَتِ دُو سال دَوام کد تا اِی که تمامِ باشِنده های ولایتِ آسیا، ام از یهُودیا و ام از یونانیا، پَیغامِ مَولا عیسیٰ ره شِنِید. ۱۱خُدا از دِستِ پولُس مُعجزه های کٹه نِشو مِیدَد، ۱۲دَ اندازِه که مردُم دِستمالا و پیشبَندای ره که دَ جانِ پولُس ملِیده شُده بُود، مُوبُرد و دَ جانِ مرِیضای خُو مُوملِید و اُونا از مرِیضی که دَشت شَفا پَیدا مُوکد و جِنیات از جانِ ازوا بُر مُوشُد.

۱۳مگم یگ تِعداد از جِنگِیرای گشتگرِ یهُودی ام کوشِش کد که نامِ مَولا عیسیٰ ره دَ بَلِه جِندیا بِگِیره. اوخته اُونا گُفت: ”دَ نامِ عیسای که پولُس وَعظ مُوکُنه، دَز شُمو اَمر مِیدیُم که بُر شُنِید!۱۴هفت نفر از بچکِیچای اِسکیوا که یکی از پیشوایونِ عالی مقامِ یهُود بُود، اِی کار ره مُوکد. ۱۵مگم جِن دَ جوابِ ازوا گُفت: ”ما عیسیٰ ره مِینَخشُم و دَ بارِه پولُس ام خبر دَرُم، مگم شُمو کِی اَستِید؟“ ۱۶امُو آدمِ جِندی قد چُنان قُدرت دَ بَلِه ازوا حَمله کد که دَ سرِ پگ شی زور شُد و اُونا مَیده و دَلده ازُو خانه لُچ دُوتا کد. ۱۷تمامِ باشِنده های اِفِسُس از یهُودی گِرِفته تا یونانی ازی توره خبر شُد و پگِ ازوا دَ ترس-و-وَهم اُفتَد و نامِ مَولا عیسیٰ دَ بَینِ ازوا کَلو مُحترم شُد. ۱۸غَدرِ امزُو کسای که ایمان اَوُردُد اَمَده کارای خُو ره اِقرار و اِفشا کد. ۱۹و تِعدادِ کَلونِ امزُو کسای که جادُوگری مُوکد، کِتابای خُو ره جَم کده دَ پیشِ رُوی پگِ مردُم دَر دَد. قِیمَتِ ازوا ره که حِساب کد، بَرابرِ پِنجاه هزار سِکِه نُقره بُود. ۲۰دَ امزی رقم کلامِ مَولا عیسیٰ تِیت مُوشُد و قُدرتِ کَلوتَر پَیدا مُوکد.

شورِش دَ شارِ اِفِسُس

۲۱بعد ازی واقِعه ها پولُس دَ رهنُمایی روح اُلقُدس تصمِیم گِرِفت که از مَقدونیه و اَخَیا تیر شُده دَ اورُشَلیم بوره. اُو گُفت: ”بعد از رفتو دَ اُونجی، شارِ رُوم ره ام باید بِنگرُم.“ ۲۲پس دُو نفر از همکارای خُو، یعنی تِیموتائوس و اِراسطُس ره دَ مَقدونیه رَیی کد و خود شی بَلدِه یگ مُدَتِ کَلوتَر دَ آسیا مَند.

۲۳تقرِیباً دَمزُو غَیت سر-و-صَدای کَلو دَ بارِه راهِ مَولا عیسیٰ دَ اِفِسُس باله شُد. ۲۴دَ اُونجی یگ زَرگر دَ نامِ دِیمیتریوس بُود که عکسای نُقره‌یی بُتخانِه آرتِمِیس ره جور مُوکد و اِی کار بَلدِه صَنعتگرا فایدِه کَلو مِیرَسَند. ۲۵اُو تمام صَنعتگرای همشُغل و پگِ کارگرای ازوا ره جَم کده گُفت: ”آلَیگو، شُمو مِیدَنِید که رَونَقِ زِندگی مو دَمزی شُغل بَستَگی دَره. ۲۶و امُو رقم که مِینگرِید و مِیشنَوِید امی پولُس قد تبلِیغای خُو نَه فقط دَ اِفِسُسِ از مو، بَلکِه تقرِیباً دَ سراسرِ آسیا کَلو مردُم ره گُمراه کده و مُوگه: ’چِیزای که قد دِست اِنسان جور شُده، خُدایو نِیَسته.‘ ۲۷پس نَه تنها که شُغلِ مو دَ خطر اَسته، بَلکِه خطر ازی ام اَسته که عِبادتگاهِ خُدای بُزُرگ مو آرتِمِیس از اِعتبار بوفته و شِکوه-و-بُزُرگی آرتِمِیس که تمامِ آسیا و سراسرِ دُنیا اُو ره پرَستِش مُونه، از بَین بوره.“ ۲۸وختِیکه اُونا اِی چِیزا ره شِنِید، کَلو قار شُد و چِیغ زَده گُفت: ”بُزُرگ اَسته آرتِمِیسِ مردُمِ اِفِسُس!“ ۲۹پس شار دَ شورِش اُفتَد و مردُم یگجای دَ مَیدانِ مسابِقات هُجُوم بُرده گایوس و آرِستَرخُس ره که از مردُمِ مَقدونیه و از همسَفرای پولُس بُود، دِستگِیر کد و کَشَل کده قد خُو بُرد. ۳۰پولُس میخاست که دَ بَینِ مردُم بوره، مگم پَیرَوای مَولا عیسیٰ اُو ره نَه‌ایشت. ۳۱حتیٰ یگ تِعداد از کٹه سرای ولایتِ آسیا که قد پولُس دوست بُود، دَ پیشِ پولُس نفر رَیی کده اِصرار کد که دَ مَیدانِ مسابِقات نَرَوه. ۳۲بعضی کسا چِیغ زَده یگ چِیز مُوگُفت و بعضی دِیگِه شی یگ چِیزِ دِیگه، چُون جمعیَت دَ سردَرگُمی بُود و زورِه مردُم مقصدِ جَم شُدون خُو ره هیچ نَمُوفامِید. ۳۳یگ تِعدادِ مردُم فِکر کد که سِکَندر مسئُول اَسته، چراکه یهُودیا اُو ره پیش اَندختُد. پس اُو قد دِست خُو اِشاره کد که مردُم آرام شُنه و خاست تا دَ پیشِ مردُم از یهُودیا دِفاع کُنه. ۳۴مگم وختی مردُم فامِید که سِکَندر یهُودی اَسته، پگ شی دَ یگ آواز دَ مُدَتِ دُو ساعت یکسَره چِیغ مِیزَد: ”بُزُرگ اَسته آرتِمِیسِ مردُمِ اِفِسُس!“ ۳۵آخِرِکار مسئُولِ شار مردُم ره آرام کده گُفت: ”اَی مردُمِ اِفِسُس، کِی دَ اِی دُنیا نَمِیدَنه که شارِ اِفِسُس مو، حافِظِ عِبادتگاهِ آرتِمِیسِ بُزُرگ و حافِظِ سنگِ مُقَدَّسی اَسته که از آسمو دَ زمی پَرِیده؟ ۳۶پس، ازی که هیچ کس امی حقِیقت ره اِنکار کده نَمِیتنه، شُمو باید آرام بِشِینِید و از عَجَله کار نَگِیرِید. ۳۷امی آدمای ره که شُمو دَ اِینجی اَوُردِید، نَه از عِبادتگاهِ مو چِیزی ره دُزی کده و نَه ام دَ ضِدِ خُدای مو تورِه کُفرآمیز گُفته. ۳۸پس اگه دِیمیتریوس و همکارای شی دَ ضِدِ کسی کُدَم اِدعا دَره، درگِه محکمه واز اَسته و قاضیا ام حاضِر. اُونا مِیتنه دَ اُونجی دعوا های خُو ره دَ خِلافِ یگدِیگِه خُو پیش کُنه. ۳۹اگه شُمو کُدَم مسائلِ دِیگه دَرِید، باید دَ جلسِه رَسمی حَل-و-فصل شُنه. ۴۰چُون خطرِ ازی اَسته که حُکُومتِ رُوم مو ره مسئُولِ شورِشِ اِمروز بِدَنه، دَ حالِیکه کُدَم دَلِیل بَلدِه شی نَدَری و هیچ جواب ام دَده نَمِیتَنی.“ ۴۱وختِیکه امی چِیزا ره گُفت، اُو جمعیَتِ مردُم ره رُخصَت کد.