لاویا - کِتابِ تَورات - بَخشِ سِوّم

بَخشِ ۱۹

قانُونای مُختلِف

۱خُداوند قد مُوسیٰ گپ زَده گُفت: ۲”قد پگِ جماعتِ بَنی اِسرائیل توره گُفته دَزوا بُگی: ’مُقَدَّس بَشِید، چراکه ما خُداوند، خُدای شُمو مُقَدَّس اَستُم. ۳هر کُدَم شُمو باید آته و آبِه خُو ره اِحتِرام کُنِید و روزای آرام مَره نِگاه کُنِید. ما خُداوند، خُدای شُمو اَستُم. ۴سُون بُت ها نَرَوِید و خُدایونِ ریختَنده شُده بَلدِه خُو جور نَکُنِید. ما خُداوند، خُدای شُمو اَستُم.

۵وختِیکه قُربانی سلامَتی خُو ره بَلدِه خُداوند تقدِیم مُونِید، اُو ره دَ طرِیقِه تقدِیم کُنِید که از طرف شُمو قبُول شُنه. ۶ گوشتِ ازُو باید دَ امزُو روزِ که اُو ره قُربانی مُونِید خورده شُنه یا صَباحِ امزُو روز؛ ولے هر چِیز شی که تا روزِ سِوّم باقی مُومنه باید دَ آتِش سوختَنده شُنه. ۷اگه یَگو چِیزِ ازُو دَ روزِ سِوّم خورده شُنه، امُو قُربانی مُردار اَسته و قبُول نَمُوشه. ۸هر کسی که اُو ره بُخوره، جَزای گُناهِ خُو ره مِینگره، چُون چِیزی ره که بَلدِه خُداوند مُقَدَّس اَسته بےحُرمَت کده؛ اُو آدم از قَوم خُو قطع مُوشه.

۹وختِیکه حاصِلِ زمِین خُو ره دِرَو مُونِید، جَغِه زمِین خُو ره دِرَو نَکُنِید و خوشه های باقی‌مَندِه حاصِلات خُو ره جم نَکُنِید. ۱۰تاگِ انگُور ره بیخی لُچ نَکُنِید و خوشه های ره که از تاگ اُفتَده جَم نَکُنِید، بَلکِه اُونا ره بَلدِه مردُمای غرِیب و بیگَنه ایله بِدِید. ما خُداوند، خُدای شُمو اَستُم.

۱۱دُزی نَکُنِید؛ دروغ نَگوِید و یگدِیگِه خُو ره بازی نَدِید. ۱۲دَ نامِ ازمه قَسمِ دروغ نَخورِید و نام خُدای خُو ره بےحُرمَت نَکُنِید. ما خُداوند، خُدای شُمو اَستُم. ۱۳دَ حقِ همسایِه خُو ظُلم نَکُو و مال شی ره دَ زور نَگِیر. مُزدِ مُزدُورکار ره تا صُبح دَ پیش خُو نِگاه نَکُو. ۱۴آدمِ کَر ره دَو-و-دَشنام نَدی و دَ پیش پای نفرِ کور سنگ نَه ایل که بُفته؛ از خُدای خُو بِتَرس. ما خُداوند اَستُم.

۱۵دَ قضاوَت کدو بےاِنصافی نَکُنِید؛ نَه از آدمِ غرِیب طرفداری کُنِید و نَه آدمِ قُدرتمَند ره مُحترم بِدَنِید، بَلکِه دَ بارِه هم‌وطن خُو قد اِنصاف قضاوَت کُنِید. ۱۶دَ بَینِ قَوم خُو بَلدِه غَیبَت کدو گشت-و-گُذار نَکُنِید و غَیتِیکه زِندگی همسایِه شُمو دَ خطر اَسته دِست تَی کَله ایسته نَشُنِید. ما خُداوند اَستُم. ۱۷از بِرار خُو دَ دِل خُو بَد نَبرِید. همسایِه خُو ره بخاطرِ خطای شی سرزنِش کُنِید تا از خاطرِ ازُو شُمو گُناهکار نَشُنِید. ۱۸از مردُمِ قَوم خُو اِنتِقام نَگِیرِید و دَ برابرِ ازوا کِینه نَدَشته بَشِید، بَلکِه همسایِه خُو ره رقمِ خود خُو اَلّی دوست دَشته بَشِید. ما خُداوند اَستُم.

۱۹احکام مَره نِگاه کُنِید. حَیوانای خُو ره قد حَیوانای که از جِنسِ ازوا نِییه، جوره نَکُنِید. دَ زمِین خُو دُو رقم تُخم کِشت نَکُنِید و کالای ره که از دُو قِسم رَخت دوخته شُده بَشه، دَ جان خُو نَکُنِید.

۲۰اگه یگ مرد قد یگ خاتُو خاو کُنه و اُو خاتُو کنِیز بَشه که بَلدِه یَگو کسِ دِیگه وعده شُده بَشه، ولے بازخرِید و آزاد نَشُده بَشه، باید جرِیمه دَده شُنه، لیکِن اُونا کُشته نَشُنه، چراکه اُو خاتُو آزاد نَبُوده. ۲۱امُو مرد باید جُرمانِه خُو ره بَلدِه خُداوند دَ دانِ درگِه خَیمِه مُلاقات بیرہ؛ جُرمانِه شی یگ قُوچ بَشه. ۲۲و پیشوا قد امزُو قُوچِ جُرمانه بَلدِه ازُو آدم دَ حُضُورِ خُداوند کِفاره کُنه؛ اوخته گُناهِ ازُو بخشِیده مُوشه.

۲۳وختِیکه دَ سرزمِینِ کِنعان داخِل شُدِید و هر رقم دِرختا ره بَلدِه خوراک خُو شَندِید، میوِه ازُو ره غَیرِ مجاز حِساب کُنِید؛ تا سِه سال بَلدِه شُمو غَیرِ مجاز بَشه و خورده نَشُنه. ۲۴دَ سال چارُم پگِ میوِه شی مُقَدَّس اَسته و یگ هدیه بَلدِه سِتایشِ خُداوند. ۲۵مگم دَ سالِ پَنجُم شُمو مِیتنِید از میوِه شی بُخورِید؛ اِی کار ره کُنِید تا حاصِل خُو ره بَلدِه شُمو کَلو کُنه. ما خُداوند، خُدای شُمو اَستُم.

۲۶هیچ گوشت ره قد خُون شی نَخورِید. پال‌بِینی و جادُوگری نَکُنِید. ۲۷چوقُوهای خُو ره کَل نَکُنِید و گوشه های رِیش خُو ره نَگِیرِید. ۲۸جِسم خُو ره بخاطرِ مُرده زخمی نَکُنِید و هیچ رقم نشان ره دَ جِسم خُو خال‌کوبی نَکُنِید. ما خُداوند اَستُم. ۲۹دُختر خُو ره دَ فاحِشه‌گری وادار نَکُنِید که بے‌عِزَت شُنه؛ نَشُنه که مردُمِ سرزمِین شُمو زِناکار شُنه و زمی پُر از فِسق-و-فِساد شُنه.

۳۰روزای آرام مَره نِگاه کُنِید و دَ جایگاهِ مُقَدَّس مه اِحتِرام دَشته بَشِید. ما خُداوند اَستُم. ۳۱دَ پیشِ کسای که اَرواحِ مُرده ها ره حاضِر مُونه نَرَوِید و از کسای که قد جِنیات مشوَره مُونه کومَک طلب نَکُنِید، تا دَ وسِیلِه ازوا ناپاک نَشُنِید. ما خُداوند، خُدای شُمو اَستُم. ۳۲دَ دَمِ راهِ آدمِ مُوی‌سفید باله شُنِید و آدمای پِیر ره اِحتِرام کُنِید؛ از خُدای خُو بِترسِید. ما خُداوند اَستُم.

۳۳وختِیکه یگ بیگَنه دَ سرزمِین شُمو قد شُمو زِندگی مُونه، اُو ره آزار-و-اَذیَت نَکُنِید. ۳۴بیگَنِه که قد شُمو زِندگی مُونه، دَ مینکل شُمو رقمِ باشِندِه اَصلی اِسرائیل بَشه. اُو ره رقمِ خود خُو اَلّی دوست بِدَنِید، چراکه شُمو ام دَ سرزمِینِ مِصر بیگَنه بُودِید. ما خُداوند، خُدای شُمو اَستُم.

۳۵دَ اندازه گِرِفتو، تول کدو و مَنَک کدو نَباید غَلَطی کُنِید. ۳۶شُمو باید تَرازُو های صحیح، سنگای صحیح، ایفِه صحیح و هِینِ صَحیح دَشته بَشِید. ما خُداوند، خُدای شُمو اَستُم که شُمو ره از سرزمِینِ مِصر بُرو اَوُردُم. ۳۷پس شُمو باید تمامِ احکام و تمامِ قانُونای مَره نِگاه کُنِید و اُونا ره دَ جای بیرِید. ما خُداوند اَستُم.‘“