خَزانِه گوهربارِ - ضَرب اُلمَثَل های سُلَیمان پادشاه

بَخشِ ۱۷

۱نانِ خُشک دَ آرامی بِهتر اَسته

نِسبَت دَ نانِ مِهمانی که دَ خانِه پُر از جنگ-و-شور بَشه.

۲غُلامِ دانا دَ سرِ باچِه شرمگی بادار خُو حُکمرانی مُونه

و دَ میراثِ بِرارای ازُو ام شرِیگ مُوشه.

۳طِلّا و نُقره ره آتِشِ کوره آزمایش مُونه

و دِلِ اِنسان ره خُداوند.

۴آدمِ بَدکار دَ گب های گُناه​کارا گوش مِیدیه؛

آدمِ دروغگوی دَ زِبونِ دروغگوی.

۵کسی که دَ بَلِه آدمِ غرِیب رِیشخَندی مُونه دَ حقِیقت اُو خالِق ره تَوهِین مُونه،

و هر کسی که از غَم-و-بَدبَختی دِیگرو خوش مُوشه، بے​جَزا نَمُومَنه.

۶تاجِ اِفتخارِ آدمای پِیر نوسه‌گون شی اَسته

و تاجِ اِفتخارِ اَولادا آته‌گون شی.

۷تورِه مودَبادانه دَ آدمِ کُنڈذِهن سَم نَمییه،

و نَه ام گبِ دروغ دَ دانِ یگ آدمِ شرِیف.

۸رِشوَت دَ نظرِ رِشوَت دِهِنده مِثلِ دانِه قِیمَتبای اَسته؛

دَ هر طرفِ که صاحِب شی رُخ مُونه کار شی پُوره مُوشه.

۹کسی که خطا های دِیگه کس ره پوش مُونه، مُحَبَت دَ وجُود میره،

مگم آدمی که اُونا ره بَرمَلا مُونه، دوستای نزدِیک ره از یگدِیگِه شی جدا مُونه.

۱۰تاثِیرِ یگ نصِیحَت دَ آدمِ دانا کَلوتَر اَسته

نِسبَت دَ صد ضَربِه شلّاق دَ آدمِ بے​عقل.

۱۱آدمِ بَدکار فقط دَ جُستُجوی فِتنه اَندختو یَه،

ازی خاطر قاصِدِ ظالِم بَلدِه مَجازات کدون شی رَیی مُوشه.

۱۲رُوی دَ رُوی شُدو قد خِرسِ ماده که از چُوچه های خُو جدا شُده بَشه بِهتر اَسته

نِسبَت دَ رُوی دَ رُوی شُدو قد آدمِ بے​عقل که گِرِفتارِ بےعقلی بَشه.

۱۳کسی که دَ عِوَضِ خُوبی بَدی مُونه،

بَلا از خانِه شی دُور نَمُوشه.

۱۴شُروع کدونِ جنجال مِثلِ واز کدونِ بَندِ آو وَری اَسته؛

پس جنجال ره قُوی کُو پیش ازی که دَ دعوا بِرَسه.

۱۵آدمِ بَد که بے​گُناه حِساب شُنه

و آدمِ صادِق که ناحق محکُوم شُنه

خُداوند از هر دُوی ازی عمل نَفرَت دَره.

۱۶چرا بَلدِه خرِیدونِ حِکمت دَ دِستِ آدمِ بےعقل پَیسه دَده شُنه،

دَ حالِیکه اُو هیچ نَمیخایه عقل ره حاصِل کُنه؟

۱۷دوستِ واقِعی دَ هر غَیت دوستی مُونه،

و بِرار بَلدِه روزای تَنگ دِستی پَیدا شُده.

۱۸فقط آدمِ کم​عقل قَول مِیدیه

و ضامِنِ یَگو کسِ دِیگه مُوشه.

۱۹کسی که خطا ره دوست دَره جنجال ره دوست دَره،

و کسی که درگِه خُو ره بِلند و با شِکوه جور کُنه، دَ سُراغِ تباهی خُو اَسته.

۲۰آدمِ بَد نِیَت کامیاب نَمُوشه،

و کسی که دروغگوی بَشه دَ بَلا گِرِفتار مُوشه.

۲۱باچِه بےعقل سرمایِه غَم-و-غُصِّه آتِه خُو اَسته،

و آتِه یگ باچِه کُنڈذِهن خوشحالی ره نَمِینگره.

۲۲خوشی دِل رقمِ دَوا اَلّی شفا دِهِنده یَه،

لیکِن روحِ پژمُرده استُغونا ره خُشک مُونه.

۲۳آدمِ بَدکار تاشَکی رِشوَت مِیگِیره

و مانِع راه های عدالت مُوشه.

۲۴آدمِ دانا حِکمت ره دَ پیشِ رُوی خُو مِینگره،

مگم چِیمای آدمِ بے​عقل بے​مقصد سراسرِ دُنیا ره توخ کده رَیی اَسته.

۲۵باچِه بے​عقل باعِثِ رَنج-و-اَذیَتِ آتِه خُو مُوشه،

و باعِثِ تَلخی امزُو خاتُو که اُو ره دَ دُنیا اَوُرده.

۲۶جرِیمه کدونِ آدمِ نیک-و-صادِق خُوب نِییه

و نَه ام قَمچی زَدو دَ آدمای شرِیف از خاطرِ شرافَت شی.

۲۷آدمِ دانا زیاد توره نَمُوگه

و آدمِ فامِیده آرام و باصَبر اَسته.

۲۸حتیٰ آدمِ جاهِل اگه چُپ بِشِینه، مردُم اُو ره دانا حِساب مُونه،

و کسی که دان خُو ره بِگِیره، آدمِ فامِیده معلُوم مُوشه.