خَزانِه گوهربارِ - ضَرب اُلمَثَل های سُلَیمان پادشاه

بَخشِ ۳۰

۱اینیا تورای آگُور باچِه یاقَه اَسته

که بَلدِه ازُو وَحی اَمَدُد،

و اُو امی ره دَ اِیتِیئیل و اُوکال نقل کد:

۲راستی که ما از پگِ آدما کده کَلو بے​عقل اَستُم

و دانایی اِنسان ره نَدَرُم.

۳ما حِکمت ره یاد نَگِرِفتیم

و هیچ معلُومات دَ بارِه خُدا نَدَرُم.

۴اُو کِی اَسته که دَ آسمو باله رفت و ازُونجی تا اَمَد؟

اُو کِی اَسته که باد ره دَ مُشت خُو جَم کد؟

اُو کِی اَسته که آو ها ره دَ چَپَن خُو بَند کد؟

اُو کِی اَسته که حدُودِ زمی ره تعیِین کد؟

نامِ ازُو چی اَسته و باچِه شی چی نام دَره؟

بُگی اگه مِیدَنی!

۵تمامِ تورای خُدا پاک-و-خالِص اَسته،

اُو رقمِ سِپر از تمام کسای که دَزُو پناه مُوبَره، حِفاظَت مُونه.

۶دَ تورای ازُو هیچ چِیز اِضافه نَکُو،

نَشُنه که تُو ره سرزنِش کُنه و تُو دروغگوی حِساب شُنی.

۷اَی خُدا، پیش ازی که بُمُرُم از تُو دُو چِیز طلب دَرُم

که از مه دِریغ نَکنی:

۸مَره از غَلَطی و دروغ گُفتو دُور نِگاه کُو؛

و مَره نَه غرِیب جور کُو و نَه دَولَتمَند،

بَلکِه امُوقَس روزی بِدی که ضرُورَت دَرُم.

۹چُون اگه دَولَتمَند شُنُم اِمکان دَره تُو ره اِنکار کنُم

و بُگُم: ”خُداوند کِی اَسته؟“

اگه غرِیب شُنُم اِمکان دَره، دُزی کنُم،

و نامِ خُدای خُو ره بےحُرمَت کنُم.

۱۰نوکر ره پیشِ صاحِب شی بَد نَگوی؛

نَشُنه تُو ره نالَت کُنه و تُو مُجرِم حِساب شُنی.

۱۱اُوطور یگ نَسلی ام وجُود دَره که اُونا آته‌گون خُو ره نالَت مُونه

و آبه‌گون شی ازوا خَیر نَمِینگره.

۱۲و اُوطور یگ نَسلی ام وجُود دَره که اُونا دَ نظرِ خود خُو پاک اَسته،

مگم از نِجاسَت خُو پاک نَشُده.

۱۳باز ام یگ نسلِ دِیگه وجُود دَره که چِیمای شی پُر غرُور اَسته

و کِرپَکای شی پُر کِبر.

۱۴گروهِ دِیگه اَسته که دَندونای شی رقمِ شمشیر

و اَلاشه های شی رقمِ چاقُو ها اَسته،

تاکه غرِیبا ره از رُوی زمی،

و مُسکِینا ره از بَینِ مردُم قُورت کُنه.

۱۵زالُو دُو دُختر دَره

که اُونا مُوگه ”بِدی، بِدی.“

سِه چِیز اَسته که سیر نَمُوشه،

بَلکِه چار چِیز اَسته که هرگِز نَمُوگه ”بَس اَسته:“

۱۶عالمِ مُرده ها،

رَحمِ نازای،

زمِینی که از آو سیر نَمُوشه

و آتِشی که هرگِز نَمُوگه ”بَس اَسته!“

۱۷چِیمی که آتِه خُو ره رِیشخَند مُونه

و از اَیدِ آبِه خُو نَمُوشه،

زاغ های دَرّه امُو چِیم ره از کاسِه سر بُر مُونه

و چُوچه های بُرگُج اُو ره مُوخوره.

۱۸سِه چِیز بَلدِه مه کَلو عجِیب اَسته،

بَلکِه چار چِیز اَسته که ما اُونا ره نَمُوفامُم:

۱۹پَرواز کدونِ بُرگُج دَ آسمو،

راه رَفتونِ مار دَ رُوی تَختِه سنگ،

تیر شُدونِ کِشتی از بَحر

و پَیدا شُدونِ عِشق بَینِ دُختر و باچه.

۲۰رَوِشِ خاتُونِ بَدکار اینی رقم اَسته:

اُو یَگو چِیز ره مُوخوره و دان خُو ره پاک کده مُوگه که

”ما هیچ گُناه نَکدیم.“

۲۱دَ سَبَبِ سِه چِیز زمی لَرزه مُونه،

بَلکِه چار چِیز ره زمی بَرداشت کده نَمِیتنه:

۲۲غُلامی که حُکمرانی کُنه،

آدمِ اَحمَق که از نان سیر شُده بَشه،

۲۳خاتُونِ نَفرِین شُده که شُوی کده بَشه

و کنِیزی که جای خاتُونِ اَرباب خُو ره گِرِفته بَشه.

۲۴چار چِیز اَسته که دَ زمی کَلو ریزه یَه،

مگم غَدر دانا:

۲۵مُورچه ها که یگ مخلُوقِ ضعِیف اَسته،

لیکِن خوراک خُو ره دَ تایستو ذَخِیره مُونه؛

۲۶خرگوشِ کوهی که یگ قَومِ ناتو اَسته،

مگم وُر خُو ره دَ مَنِه سنگای قاده جور مُونه؛

۲۷مَلَخ ها که پادشاه نَدره،

لیکِن پگِ ازوا دِسته دِسته حَرکت مُونه؛

۲۸و چَلپاسه که مِیتنی اُو ره دَ دِست خُو بِگِیری،

مگم اُو دَ قصر های پادشاه ها ام زِندگی مُوکُنه.

۲۹سِه چِیز وجُود دَره که دَ هَوای بِلند قَدَم مِیزَنه،

بَلکِه چار چِیز اَسته که راه رفتون شی با عِزَت اَسته:

۳۰شیر که پادشاهِ حَیوانا اَسته

و از هیچ چِیز پَسَکده نَمُونه،

۳۱خرُوسِ نَوبَنگی که کونتَی کونتَی راه مِیگرده،

یگ ٹَکه،

و یگ پادشاه که قد لشکر خُو بَشه.

۳۲اگه از رُوی حَماقَت خُو مغرُور شُدی

یا اگه نَقشِه شَیطانی دَ دِل خُو کشِیدی،

پس دِست خُو ره بَلِه دان خُو بیل.

۳۳چُون از خِشپه کدونِ شِیر پَنِیر جور مُوشه

و از خِشپه کدونِ بِینی خُون جاری مُوشه

و از پَیدا شُدونِ قار، جنگ-و-جنجال دَر مِیگِیره.