پَیدایش - کِتابِ تَورات - بَخشِ اوّل‎

بَخشِ ۱۹

سَدُوم و عمُوره

۱و اُو دُو ملایکه دَ وختِ آفتَو شِشتو دَ سَدُوم رسِید؛ و لوط دَ درگِه شارِ سَدُوم شِشتُد. وختِیکه لوط اُونا ره دِید از جای خُو باله شُد و دَ مَنده نَشی ازوا رفت و خود ره طرفِ زمی خَم کده ۲گُفت: ”اَی بادارای مه، دَ خانِه غُلام خُو بیِید و پایای خُو ره شُشته شاو ره تیر کُنِید. بعد ازُو صَباح‌گاه باله شُنِید و دَ راهِ خُو بورِید.“ مگم اُونا گُفت: ”نَه، مو شاو ره دَ مَیدانی شار تیر مُونی.“ ۳لیکِن ازی که لوط کَلو شَلّه شُد اُونا قد شی اَمَد و دَ خانِه شی داخِل شُد. اُو بَلدِه ازوا مِهمانی ترتِیب دَده نانِ فطِیر پُخته کد و اُونا خورد. ۴پیش ازی که اُونا خاو کنه، مَردای شار یعنی مَردای سَدُوم از جوان گِرِفته تا پِیر، پگِ مردُم از هر گوشِه شار اَمَد و خانِه لوط ره محاصِره کد ۵و چِیغ زَده دَ لوط گُفت: ”اُو دُو مَرد که اِمشاو دَ پیش تُو اَمَده کُجا یَه؟ اُونا ره دَ پیش از مو بیَر تاکه مو قد ازوا خاو کنی.“ ۶لوط دَ دانِ درگه بُر شُده دَ پیشِ ازوا رفت و درگه ره از پُشت خُو بسته کده ۷دَزوا گُفت: ”بِرارون مه، خاهِش مُونُم که امی کارِ زِشت ره نَکُنِید. ۸اینه، ما دُو دُختر دَرُم که دِستِ هیچ مَرد دَزوا نَرسِیده. اُونا ره دَ پیش شُمو میرُم و هر کاری که دِل شُمو میخایه قد ازوا بُکُنِید. مگم قد ازی دُو مَرد کار نَدَشته بَشِید، چراکه اُونا دَ سایِه خانِه مه پَناه گِرِفته.“ ۹اُونا گُفت: ”پس شُو!“ و اِدامه دَده گُفت: ”اِی نفر اَمَد که دَ عِنوانِ بیگَنه دَ اِینجی زِندگی کنه و آلی دَز مو اَمر-و-نَهی مُونه! آلی قد ازتُو ازوا کده کارِ بَدتَر مُونی.“ اوخته اُونا دَ بَلِه امزُو آدم یعنی لوط هُجُوم اَوُرد و نزدِیک اَمَد که درگه ره مَیده کُنه. ۱۰مگم امُو دُو مَرد دِست خُو ره دِراز کد و لوط ره دَ پیشِ خودون خُو دَ مَنِه خانه کش کد و درگه ره کیب کد. ۱۱بعد ازُو آدمای ره که دَ دانِ درگِه خانه بُود، از ریزه گِرِفته تا کٹِه شی ره دُچارِ کوری کد، دَ اندازِه که اُونا درگه ره پَیدا نَتنِست. ۱۲اوخته امُو دُو مَرد دَ لوط گُفت: ”آیا دِیگه کس ام از تُو دَ اِینجی اَسته؟ داماد ها، باچه ها، دُخترو و هر کسی ره که دَمزی شار دَری، اُونا ره ازِینجی بِکَش، ۱۳چُون مو اِی جای ره خراب مُونی، چراکه ناله-و-فریاد دَ ضِدِ مردُمِ امزی شار دَ حُضُورِ خُداوند غَدر بِلند شُده و خُداوند مو ره رَیی کده تا اِی شار ره بیرو کنی.“

۱۴پس لوط بُرو رفت و دَ نامزادای دُخترون خُو گُفت: ”عَجَله کُنِید! ازِینجی بُر شُنِید، چراکه خُداوند اِی شار ره تباه کدَنی اَسته!“ مگم اِی توره دَ نظر ازوا رِیشخَندی اَمَد. ۱۵و صَباح‌گاه دَ دَمِ روز واز شُدو امُو دُو ملایکه لوط ره شَلّه شُده گُفت: ”باله شُو! خاتُو و دُو دُختر خُو ره که دَ اِینجی اَسته گِرِفته بورُو؛ نَشُنه که شُمو ام دَ جَزای امزی شار نابُود شُنِید.“ ۱۶دَ حالِیکه لوط دِل و نادِل بُود امُو دُو مَرد دِستِ ازُو، از خاتُو و از دُو دُختر شی ره گِرِفت و اُونا ره بُر کده دَ بُرونِ شار ایله کد، چراکه خُداوند دَ حقِ ازوا مِهربان بُود. ۱۷وختِیکه اُونا ره بُرو بُر کد یکی ازُو دُو مَرد دَزوا گُفت: ”بَلدِه نِجاتِ جان خُو دُوتا کُنِید! پُشت خُو ره توخ نَکُنِید و دَ هیچ جای دَشت ام ایسته نَشُنِید. فقط سُونِ کوه ها دُوتا کُنِید، نَشُنه که نابُود شُنِید.“ ۱۸و لوط دَزوا گُفت: ”اَی بادارای مه، اِی رقم نَگیِد. ۱۹اینه، نظرِ لُطف شُمو دَ بَلِه غُلام شُمو قرار گِرِفته و شُمو دَ حقِ ازمه کَلو مِهربانی کدِید و جان مه ره نِجات دَدِید. مگم نَمی​تَنُم دَمزُو کوه ها دُوتا کنُم. ما مِیترسُم که پیش از رَسِیدو دَ کوه ها بَلا دامونگِیر مه شُنه و ما بُمُرُم. ۲۰اونه، امُو آغِیل نزدِیک اَسته که مِیتنُم دَزُو دُوتا کنُم؛ و اُو ریزه ام اَسته! مَره بیل که دَ اُونجی دُوتا کنُم تا جان مه نِجات پَیدا کُنه. آیا اُو ریزه نِییه؟“ ۲۱اُو دَزشی گُفت: ”خو، صحیح اَسته. امی خاهِش تُو ره ام پُوره مُونُم و آغِیلی ره که دَ بارِه شی توره گُفتی سرنِگون نَمُونُم. ۲۲عَجَله کده دَ اُونجی دُوتا کُو، چراکه ما هیچ کار نَمِیتنُم تا وختِیکه شُمو دَ اُونجی نَرسِید.“ امزی خاطر نامِ ازُو آغِیل ره صوغَر ایشت.

۲۳آفتَو دَ حالِ بُر شُدو بُود که لوط دَ آغِیلِ صوغَر رسِید. ۲۴اوخته خُداوند گوگِرد و آتِش ره از آسمو دَ بَلِه سَدُوم و عمُوره بارَند ۲۵و امُو دُو شار و تمامِ منطقای دَوروبَر شی ره قد باشِنده های شارا و نَباتات زمی تباه کد. ۲۶مگم خاتُونِ لوط سُون پسِ پُشت خُو توخ کد و یگ ستُونِ نَمَک جور شُد.

۲۷و اِبراهِیم صَباح‌گاه باله شُد و طرفِ امزُو جای رفت که دَ اُونجی دَ حُضُورِ خُداوند ایسته شُده بُود. ۲۸اُو طرفِ سَدُوم و عمُوره و تمامِ دَشت توخ کد و دِید که اونه، دُودِ امُو سرزمی مِثلِ دُودِ کوره باله موره. ۲۹وختِیکه خُدا شارای دَشت ره نابُود کد، اُو اِبراهِیم ره یاد کد و لوط ره از مَنِه امزُو نابُودی بُرو اَوُرد. اَرے، وختی خُدا شارای ره که لوط دَزوا زِندگی مُوکد سرنِگون کد، اُو لوط ره کشِید.

نسلِ عمونی ها و موآبی ها

۳۰لوط از صوغَر بُر شُد و قد دُو دُختر خُو دَ کوه جای-دَ-جای شُد، چُون از مَندو دَ صوغَر ترس مُوخورد؛ پس اُو قد دُو دُختر خُو دَ یگ غار زِندگی مُوکد. ۳۱اوخته دُخترِ کٹِه لوط دَ دُخترِ ریزِه شی گُفت: ”آتِه مو پِیر شُده و کُدَم مَردِ دِیگه ام دَ رُوی زمی نِییه که دَ مُطابِقِ رسم و رَواجِ دُنیا قد از مو خاو کنه. ۳۲بیه که دَ آتِه خُو شراب بِدی و قد شی خاو کُنی تا از آتِه خُو نسل دَشته بَشی.“ ۳۳پس امُو شاو اُونا آتِه خُو ره شراب دَد و دُخترِ کٹه اَمَده قد آتِه خُو خاو شُد. مگم لوط از خاو شُدو و بَله شُدونِ دُختر خُو خبر نَشُد. ۳۴روزِ دِیگِه شی، دُخترِ کٹه دَ ریزه گُفت: ”اونه، دِیشاو ما قد آتِه خُو خاو کدُم. بیه که اِمشاو بسم اُو ره شراب بِدی و اِیمدَفعه تُو بورُو قد شی خاو کُو تا از آتِه خُو نسل دَشته بَشی.“ ۳۵پس امُو شاو ام آتِه خُو ره شراب دَد و دُخترِ ریزه رفته قد شی خاو شُد. مگم لوط از خاو شُدو و بَله شُدونِ دُختر خُو خبر نَشُد. ۳۶دَمزی رقم هر دُو دُخترِ لوط از آتِه خُو حامِله شُد. ۳۷و دُخترِ کٹه باچه دَ دُنیا اَوُرد و اُو ره موآب نام ایشت. اُو بابه‌کَلونِ موآبی ها تا اِمروز اَسته. ۳۸دُخترِ ریزه ام یگ باچه دَ دُنیا اَوُرد و نامِ ازُو ره بِن‌عَمّی ایشت. اُو بابه‌کَلونِ عمونی ها تا اِمروز اَسته.