۱ وقتی عیسی ازدحام مردم را دید، به بالای کوه رفته و در آنجا نشست و شاگردانش نزد او آمدند ۲ عیسی شروع به سخن گفتن کرد و به آنها چنین تعلیم داد:
۳ «خوشا به حال کسانی که از فقر روحانی خود آگاه اند،
زیرا پادشاهی آسمانی از ایشان است.
۴ خوشا به حال ماتم زده گان،
زیرا ایشان تسلی خواهند یافت.
۵ خوشا به حال فروتنان،
زیرا ایشان وارث زمین خواهند شد.
۶ خوشا به حال کسانی که گرسنه و تشنۀ عدالت هستند،
زیرا ایشان سیر خواهند شد.
۷ خوشا به حال رحم کننده گان،
زیرا ایشان رحمت خواهند یافت.
۸ خوشا به حال پاکدلان،
زیرا ایشان خدا را خواهند دید.
۹ خوشا به حال صلح کننده گان،
زیرا ایشان فرزندان خدا خوانده خواهند شد.
۱۰ خوشا به حال کسانی که به خاطر عدالت، جفا می بینند،
زیرا پادشاهی آسمانی از ایشان است.
۱۱ خوشحال باشید، وقتی که به خاطر من، شما را دشنام دهند، به شما آزار رسانند و تهمت نا حق به شما ببندند. ۱۲ آنگاه خوشحال باشید و بسیار خوشی کنید، زیرا اجر شما در بهشت بزرگ است، چون همین طور به پیامبران گذشته نیز آزار می رسانیدند.
۱۳ شما نمک دنیا هستید، ولی هرگاه نمک مزۀ خود را از دست دهد، چگونه می توان آن را بار دیگر نمکین ساخت؟ پس دیگر به کار نمی آید، دور انداخته شده و پایمال مردم می گردد.
۱۴ شما نور جهان هستید. شهری را که بالای کوهی ساخته شود، نمی توان پنهان کرد. ۱۵ هیچ کس چراغ را روشن نمی کند تا آن را زیر تشت بگذارد بلکه آن را بالای چراغدان می گذارد تا به همه کسانی که در خانه اند، روشنی دهد. ۱۶ پس بگذارید نور شما در برابر مردم بدرخشد تا کارهای نیک شما را ببینند و پدر آسمانی شما را ستایش نمایند.
۱۷ فکر نکنید که من آمده ام تا تورات و نوشته های پیامبران را منسوخ کنم. من نیامده ام تا آنها را منسوخ کنم بلکه آمده ام تا آنها را تکمیل کنم. ۱۸ به یقین به شما می گویم تا آسمان و زمین بر جای هستند، یک حرف و نقطه یی از تورات از بین نخواهد رفت تا آن که همۀ آن تکمیل گردد. ۱۹ پس هرگاه کسی حتی کوچکترین حکم شریعت را زیر پای کند و دیگران را چنین تعلیم دهد، در پادشاهی آسمانی خوردترین شمرده خواهد شد. اما اگر کسی شریعت را اجرا کند و به دیگران نیز چنین تعلیم دهد، در پادشاهی آسمانی، بزرگ خوانده خواهد شد. ۲۰ من برای تان می گویم که اگر عدالت تان از عدالت علمای شریعت و فریسیان بیشتر نباشد، به پادشاهی آسمانی داخل نخواهید شد.
۲۱ شنیده اید که در قدیم به مردم گفته شده است: «قتل نکن و هر کس مرتکب قتل شود، محاکمه خواهد شد.» ۲۲ اما من به شما می گویم: هر کس نسبت به برادر خود قهر شود، سزاوار محاکمه است و هر کسی برادر خود را جاهل بخواند، به محکمه بُرده خواهد شد و اگر کسی برادر خود را احمق بخواند، مستحق آتش دوزخ خواهد بود. ۲۳ پس اگر هدیۀ خود را به قربانگاه ببری و در آنجا به خاطر بیاوری که برادرت از تو قهر است، ۲۴ هدیۀ خود را پیش قربانگاه بگذار و اول برو با برادر خود آشتی کن و پس از آن برگرد و هدیۀ خویش را تقدیم کن.
۲۵ با مدعی خود وقتی که هنوز در راه محکمه هستی صلح نما، مبادا آن مدعی تو را به دست قاضی بسپارد و قاضی تو را به دست نگهبان بدهد و زندانی شوی. ۲۶ به راستی بدان که تا آخرین پولت را ندهی از زندان بیرون نخواهی آمد.
۲۷ شنیده اید که گفته شده است: «زنا نکن.» ۲۸ اما من به شما می گویم: هرگاه کسی از روی شهوت به زنی ببیند، در دل خود با او زنا کرده است. ۲۹ پس اگر چشم راست تو باعث گمراهی تو می شود، آن را بکش و دور بینداز، زیرا بهتر است عضوی از بدن خود را از دست بدهی تا این که با تمام بدن به دوزخ انداخته شوی. ۳۰ اگر دست راستت تو را گمراه می سازد، آن را بریده و دور بینداز، زیرا بهتر است عضوی از بدن خود را از دست بدهی تا این که با تمام بدن به دوزخ بیفتی.
۳۱ همچنان گفته شده است: «هر مردی که زن خود را طلاق می دهد، باید طلاقنامه یی به او بدهد.» ۳۲ اما من به شما می گویم: هر کسی که زن خود را جز به علت زنا طلاق دهد، او را به زناکاری می کشاند و هر کس با چنین زنی ازدواج نماید، زنا می کند.
۳۳ همچنان شنیده اید که از قدیم به مردم گفته شده است: «سوگند دروغ نخور و به هر سوگندی که به نام خداوند خورده ای عمل نما.» ۳۴ اما من می گویم: به هیچ وجه سوگند یاد نکن، نه به آسمان زیرا که تخت خداست، ۳۵ نه به زمین زیرا که پای انداز اوست، نه به اورشلیم چون که شهر آن پادشاه بزرگ است ۳۶ و نه به سر خود به خاطری که قادر نیستی مویی از آن را سیاه یا سفید کنی. ۳۷ پس سخن شما فقط بلی یا نخیر باشد. اگر بیشتر از آن بگویید از جانب شیطان است.
۳۸ شنیده اید که گفته شده است: «چشم در بدل چشم و دندان در بدل دندان.» ۳۹ اما من به شما می گویم: از کسی که به تو بدی می کند، انتقام نگیر. اگر کسی بر روی راست تو سیلی می زند، روی دیگرت را هم به طرف او بگردان. ۴۰ هرگاه کسی تو را به خاطر گرفتن پیراهنت به محکمه بکشد، کرتی خود را هم به او ببخش. ۴۱ هرگاه شخصی تو را به رفتن یک کیلومتر راه مجبور کند، دو کیلومتر با او برو. ۴۲ کسی که از تو چیزی می خواهد، ببخش و از کسی که قرض می خواهد، روی نگردان.
۴۳ شنیده اید که گفته شده است: «همسایۀ خود را دوست بدار و از دشمنت نفرت داشته باش.» ۴۴ اما من به شما می گویم: دشمنان تان را دوست داشته باشید و برای کسانی که به شما جفا می رسانند، دعا کنید ۴۵ تا فرزندان پدر آسمانی خود باشید، زیرا او آفتاب خود را بر بدکاران و درستکاران یکسان می تاباند و باران خود را بر پرهیزگاران و بدکاران می باراند. ۴۶ اگر فقط کسانی را دوست داشته باشید که شما را دوست دارند، چه اجری دارید؟ مگر جزیه گیران این کار را نمی کنند؟ ۴۷ اگر فقط به دوستان خود سلام بدهید چه کار فوق العاده یی کرده اید؟ مگر جزیه گیران این کار را نمی کنند؟ ۴۸ پس شما کامل باشید، همان طور که پدر آسمانی شما کامل است.
