۱ عیسی در یک روز سَبَت از میان کِشتزارهای گندم می گذشت. شاگردان او خوشه های گندم را می چیدند و در کف دستهای خود پاک کرده، دانه های گندم را می خوردند. ۲ بعضی از فریسیان گفتند: «چرا شما کاری را که شریعت در روز سَبَت اجازه نمی دهد، انجام می دهید؟» ۳ عیسی به آنها جواب داد: «مگر نخوانده اید که داوود وقتی خود و یارانش گرسنه بودند، چه کرد؟ ۴ او به خیمۀ خدا وارد شد و نان تقدیم شده برای خداوند را برداشته خورد و به یاران خود نیز داد. در حالی که خوردن آن نان بر اساس شریعت برای هیچ کس جز کاهنان جایز نبود.» ۵ عیسی در آخر گفت: «من، پسر انسان، صاحب اختیار روز سَبَت هستم.»
۶ عیسی باز هم در روز سَبَت به کنیسه رفته و درس می داد. در آنجا مردی قرار داشت که دست راستش فلج بود. ۷ عده یی از علمای شریعت و فریسیان می خواستند دلیلی پیدا کنند تا عیسی را متهم به کار بیجا نمایند، به این خاطر با دقت متوجه او بودند که ببینند آیا عیسی آن مرد را در روز سَبَت شِفا خواهد داد. ۸ اما عیسی افکار آنها را می دانست و به مردی که دستش فلج شده بود، گفت: «برخیز و در برابر همه ایستاده شو.» آن مرد برخاست و در آنجا ایستاد. ۹ پس از آن عیسی به آنها گفت: «از شما می پرسم: شریعت در روز سَبَت چه کاری را اجازه می دهد؟ نیکی کردن یا بدی کردن؟ بدن انسان را نجات دادن یا نابود کردن؟» ۱۰ عیسی به سوی همۀ آنها نظر انداخت و به آن مرد گفت: «دستت را دراز کن.» او دست خود را دراز کرد و دستش خوب شد. ۱۱ فریسیان بسیار خشمگین شدند و در میان خود به گفتگو پرداختند که با عیسی چه می توانند بکنند.
۱۲ در آن وقت عیسی برای دعا به یک تپه بالا رفت و شب تا صبح به درگاه خدا دعا کرد. ۱۳ وقتی صبح شد، عیسی شاگردان خود را خواسته، از میان آنها دوازده نفر را انتخاب کرد و آنها را رسولان نامید: ۱۴ شمعون که به او لقب پِطرُس داد و اندریاس برادر او، یعقوب و یوحنا، فیلیپُس و بارتولما، ۱۵ متی و توما، یعقوب پسر حَلفی و شمعون معروف به فدایی، یهودا پسر یعقوب، ۱۶ و یهودای اسخریوطی که به عیسی خیانت کرد.
۱۷ عیسی با رسولان از تپه پایین آمد و در زمین هموار با گروه بزرگی از شاگردان خود ایستاد. در آنجا تعداد زیاد مردم از تمام نقاط یهودیه و اورشلیم و اطراف صور و صیدون حضور داشتند. ۱۸ آنها آمده بودند تا سخنان او را بشنوند و از مرضهای خود شِفا یابند. در این میان کسانی که گرفتار ارواح شیطانی بودند نیز شِفا یافتند. ۱۹ تمام مردم کوشش می کردند دست خود را به عیسی بزنند، چون قدرتی از او خارج می شد که همه را شِفا می داد.
۲۰ عیسی به شاگردان خود نظر انداخته گفت:
«خوشا به حال شما که فقیر هستید،
چون پادشاهی خدا از شما خواهد بود!
۲۱ خوشا به حال شما که اکنون گرسنه اید،
چون شما سیر خواهید شد!
خوشا به حال شما که اکنون اشک می ریزید،
چون شما خندان خواهید شد!
۲۲ خوشا به حال شما وقتی که به خاطر من، پسر انسان، مردم از شما نفرت کنند، شما را نپذیرند، توهین کنند و یا به شما بد گویند! ۲۳ وقتی چنین رُخ داد در آن روز شاد باشید و از خوشی رقص کنید، چون بدون شک پاداش بزرگ در بهشت خواهید داشت. زیرا پدران آنها نیز درست همین گونه با پیامبران رفتار کردند.
۲۴ اما وای به حال شما که اکنون توانگر هستید،
زیرا شما تسلی خود را یافته اید!
۲۵ وای به حال شما که اکنون سیر هستید،
گرسنه گی خواهید کشید!
وای به حال شما که اکنون می خندید،
شما ماتم خواهید گرفت و اشک خواهید ریخت!
۲۶ وای به حال شما وقتی همه مردم از شما توصیف می کنند؛ پدران آنها درست همین کار را با پیامبران دروغین کردند!
۲۷ اما ای کسانی که به من گوش می دهید، به شما می گویم دشمنان تان را محبت نمایید و به آنهایی که از شما نفرت دارند، نیکی کنید. ۲۸ برای آنهایی که شما را لعنت می کنند، برکت بخواهید و برای آنهایی که با شما بد رفتاری می کنند، دعای خیر کنید. ۲۹ اگر کسی به یک طرف روی تان سیلی می زند، بگذارید طرف دیگر روی تان را هم بزند. اگر کسی چپن تان را می گیرد، بگذارید پیراهن تان را هم بگیرد. ۳۰ هر کسی از شما چیزی بخواهد به او بدهید، و وقتی کسی آنچه را که مال شماست می برد، آن را پس نخواهید. ۳۱ با دیگران آن چنان رفتار کنید که می خواهید، آنها با شما رفتار کنند.
۳۲ اگر فقط کسانی را دوست بدارید که شما را دوست دارند، پس چرا باید توقع برکت را داشته باشید؟ حتی گناهکاران هم دوستان خود را دوست دارند ۳۳ و اگر فقط به کسانی که به شما نیکی می کنند نیکی بکنید، پس چرا باید توقع برکت را داشته باشید؟ حتی گناهکاران هم چنین می کنند. ۳۴ و اگر فقط به کسانی قرض بدهید که توقع پس گرفتن را دارید، پس چرا باید توقع برکت را داشته باشید؟ حتی گناهکاران هم به یکدیگر قرض می دهند تا تمام آن را پس بگیرند. ۳۵ اما، شما به دشمنان خود محبت نمایید و به آنها نیکی کنید! قرض بدهید و توقع پس گرفتن هیچ چیز را نداشته باشید! در این صورت شما پاداش بزرگ خواهید داشت و فرزندان خدای متعال خواهید بود؛ چون او به ناسپاسان و گناهکاران، مهربان است. ۳۶ پس همان طور که پدر آسمانی شما مهربان است، شما هم مهربان باشید!
۳۷ دیگران را قضاوت نکنید تا خدا شما را قضاوت نکند؛ دیگران را محکوم نکنید تا خدا شما را محکوم نکند؛ دیگران را ببخشید و خدا شما را خواهد بخشید. ۳۸ به دیگران بدهید و خدا به شما خواهد داد. به یقین، پیمانۀ پُر، لبریز و سخاوتمندانه یی در دامن شما، به همان اندازه که گرفته بتوانید، ریخته خواهد شد. با هر پیمانه یی که شما به دیگران می دهید، با همان پیمانه خدا برای شما خواهد داد.»
۳۹ همچنان عیسی این مَثَل را برای آنها آورد: «آیا یک کور می تواند راهنمای کور دیگری باشد؟ اگر چنین کند هر دو در جوی خواهند افتاد. ۴۰ هیچ شاگردی بالاتر از استاد خود نیست؛ اما هر شاگردی وقتی درسهای خود را به پایان برساند به پایۀ استاد خود خواهد رسید. ۴۱ چرا پَرِ کاه را که در چشم برادرت است می بینی، ولی چوب بزرگ را که در چشم خود داری، نمی بینی؟ ۴۲ چطور می توانی به برادرت بگویی: «ای برادر، اجازه بده آن پَرِ کاه را از چشمت بیرون بیاورم» و در صورتی که چوب بزرگ را در داخل چشم خود نمی بینی؟ ای ریاکار! اول چوب را از چشم خود بیرون بیاور، آن وقت درست خواهی دید تا پَرِ کاه را از چشم برادرت بیرون بیاوری.
۴۳ هرگز درخت خوب میوۀ بد و یا درخت بد میوۀ خوب به بار نیاورده است. ۴۴ هر درخت از میوه اش شناخته می شود. شما از بُته های خار، انجیر جمع نمی کنید و از بُته های خاردار، انگور نمی چینید. ۴۵ شخص نیکو از خزانۀ نیک قلب خود، نیکی به بار می آورد و شخص بد از خزانۀ بد قلب خود بدی به بار می آورد، چون زبان از آنچه در قلب است، سخن می گوید.
۴۶ چرا به من «سَروَرم، سَروَرم» می گویید، ولی آنچه را که به شما می گویم انجام نمی دهید؟ ۴۷ هر کسی نزد من بیاید و به سخنان من گوش دهد و از آنها اطاعت کند، به شما نشان می دهم مانند چه کسی است. ۴۸ او مانند کسی است که برای ساختن خانۀ خود زمین را خوب چُقر کنده و تهداب آن را روی سنگ گذاشت. وقتی دریا طغیان کند و سیل به آن خانه رسد، نخواهد توانست خانه را از جایش تکان دهد، چون محکم ساخته شده است. ۴۹ اما هر کسی سخنان مرا بشنود و از آنها اطاعت نکند مانند کسی است که خانۀ خود را روی خاک بدون تهداب ساخته است. وقتی سیل به آن خانه رسد، ناگهان خانه ویران خواهد گردید و این چه خرابی بزرگی خواهد بود!»